سوختن یک وسیله مانند پمپ آب که امروزه با شرایط کم آبی کشور در هر خانه وجودش لازم است، خوشایند نیست. برای پیشگیری از خسارت و خرید پمپ آب جدید، اندکی وقتتان را به خواندن دلایل سوختن پمپ آب و روش جلوگیری از آن اختصاص دهید. تنها با دانستن همین مطالب ساده که در این مقاله به آن‌ها می‌پردازیم می‌توانید از سوختن پمپ جلوگیری کنید.
نشانه‌های سوختن پمپ آب
قطعا پمپ آب شما به‌یکباره تصمیم به خودکشی نخواهد گرفت. قبل از سوختن و روشن نشدن پمپ خانگی نشانه‌هایی بروز داده خواهد شد. با دانستن این نشانه‌ها در زمان بروز می‌توانید از تکرار وقوع آن و سوختن وسیله خود جلوگیری کنید.
دلایل سوختن پمپ آب
بوی سوختگی پمپ آب
بوی سوختگی پمپ آب می‌تواند نشانه یک مشکل جدی در عملکرد دستگاه باشد. این بو معمولا به دلیل داغ شدن بیش از حد قطعات داخلی پمپ یا وجود نقص در سیستم الکتریکی آن ایجاد می‌شود. اگر این مشکل سریعا بررسی نشود، ممکن است باعث از کار افتادن پمپ و حتی سوختن کامل موتور آن شود. یکی از مهم‌ترین دلایل بوی سوختگی، اضافه‌بار و فشار بیش از حد روی موتور پمپ است. اگر پمپ به طور مداوم و بدون استراحت کار کند، حرارت زیادی تولید شده و ممکن است باعث سوختن سیم‌پیچ‌ها شود. این موضوع در نهایت سوختگی پمپ آب را به دنبال دارد.
اتصال کوتاه یا خرابی در سیم‌کشی برق پمپ نیز یک علت بوی سوختگی پمپ آب است. در مواردی که سیم‌های برق دچار اتصالی شده باشند یا عایق آن‌ها از بین رفته باشد، جریان الکتریکی غیرطبیعی ایجاد شده و باعث داغ شدن بیش از حد سیم‌ها می‌شود. این مشکل می‌تواند حتی باعث آتش‌سوزی در اطراف پمپ شود. دقت داشته باشید که علت بوی سوختگی پمپ آب، همیشه سوختگی پمپ نیست و اگر بررسی این مشکل را در اولویت قرار دهید می‌توانید از سوختگی پمپ جلوگیری کنید. در کنار تعمیر به موقع، استفاده از تجهیزات حفاظتی، مانند فیوزهای مناسب، می‌تواند از سوختن کامل پمپ جلوگیری کند.
خاموش و روشن شدن مکرر
خاموش و روشن شدن مکرر پمپ یکی از آژیرهای خطری است که اگر به آن توجه نکنید، برایتان دردسر می‌شود. یکی از دلایل این مسئله نشتی آب است که پمپ آن را کمبود آب تلقی میکند. به همین دلیل مکررا خاموش و روشن می‌شود که ممکن است به سوختن آن منجر شود.
داغ شدن بیش از حد پمپ آب
اگر پمپ آب را در محلی که در معرض نور آفتاب است قرار می‌دهید، حتما برای آن سایه‌بان تهیه کنید. داغ شدن باعث خرابی و سوختن پمپ آب آن می‌شود. ممکن است خود پمپ حتی در محیط بسته گرم شود. ترجیحا پمپ را در محیطی خنک و در معرض عبور جریان هوا قرار دهید.
کاهش هوای داخل منبع تحت فشار
منبع تحت فشار دارای دو جزء اصلی بدنه و دیافراگم است. در مخزن‌های استاندارد، لایه‌های داخلی و خارجی مخزن برای جلوگیری از خوردگی و زنگ‌زدگی رنگ می‌شوند. نصب دیافراگم نیز برای مصرف آب شرب است. آبی که از پمپ خارج می‌شود، با جریان در تیوپ، فشار هوای (ازت) موجود در لایه‌ی داخلی مخزن را تحمل میکند.
فشار وارده به جریان آب محدوده خاصی دارد. بیشتر تانکرهای تحت‌فشار، دارای عقربه درجه هستند که فشار هوای داخل مخزن را نمایش می‌دهد. زمانیکه هوای داخل تانکر کم و زیاد یا تیوپ آن سوراخ شود، پمپ مکرر قطع و وصل می‌شود. در صورت ادامه این روند امکان سوختن پمپ آب وجود دارد.
یکسره شدن پمپ آب
پمپ آب زمانی روشن می‌شود که فشار آب داخل لوله از مقدار معین کمتر شود. اگر پمپ شما دائم روشن است حتی زمانیکه می‌دانید فشار آب مناسب است، یک جای کار ایراد دارد. یکسره کار کردن پمپ منجر به داغ شدن آن و بالا رفتن احتمال عدم مکش آب و به مرور سوختن می‌شود.
تنظیم نبودنِ کلید اتوماتیک یا پرشر سوئیچ
با تنظیم نبودن کلید اتومات، پمپ هنگام خاموش و روشن شدن دچار مشکل می‌شود. اگر قبلا این مشکل وجود نداشته اما حالا پمپ دیگر تنظیم نیست، حتما آن را چک کنید. یکی از نشانه‌های سوختن پمپ از تنظیم خارج شدن پرشر سوئیچ و خاموش نشدن پمپ است.
گیرپاژ کردنِ پمپ
اگر برخی قطعات پمپ خراب، فرسوده، دچار زنگ‌زدگی و کثیفی شده باشند، پمپ گیرپاژ میکند. دراین‌صورت ممکن است منجر به سوختن پمپ شود. این مسئله به نوع آب شهر نیز بستگی دارد. هرچند که این موضوع دست شما نیست، اما شن و ماسه و ذرات ریز در آب وارد موتور پمپ می‌شوند. این ذرات در پروانه مانع چرخش آن هستند و در نتیجه پمپ گیرپاژ میکند و با ادامه این روند سوختن پمپ آب حتمی است.
نشتیِ پمپ
نشتی پمپ آب چه داخلی باشد چه خارجی یک موضوع دردسرساز است. اگر به‌موقع محل و علت نشتی را پیدا نکنید، احتمال سوختن پمپ بالاتر می‌رود. برای دانستن تمام اطلاعات لازم به مقاله روش رفع نشتی پمپ آب خانگی مراجعه کنید. در این مقاله هر آنچه برای رفع این مشکل نیاز دارید، نوشته شده است.
کم شدن جریان آب
هنگامی که پمپ آب شما بدحال باشد، به درستی هم کار نمی‌کند. شما این موضوع را با کم شدن جریان و فشار آب متوجه می‌شوید. کاهش فشار آب آن‌هم زمانیکه فشار آب طبیعی هنوز قطع نشده نشان‌دهنده نشتی یا نیم‌سوز شدن پمپ آب است.
صدای زیاد پمپ آب
پمپ‌ها به طور معمول صدای زیادی ندارند. هنگامی که سروصدای پمپ بالا رفت و تبدیل به دادوهوار شد، به دادش برسید. این سروصدا، زبان بی‌زبانی پمپ است که اعلام خرابی میکند. هنگامی که سروصدای پمپ از حد معمول بالاتر رفت و به گوش همسایه‌ها رسید، حتما یک سرویس‌کار بیاورید. ممکن است پمپ شما درحال سوختن باشد یا اصلا سوخته باشد.
علائم نیم سوز شدن پمپ آب
در بخش‌های قبلی با نشانه‌های سوختن پمپ آب خانگی آشنا شدید. دقیقا دو علامت نشان‌دهنده نیم‌سوز شدن پمپ شماست. یکی کم فشار شدن جریان آب خروجی از پمپ برخلاف میزان جریان آب روز اول است. علامت دیگر سروصدای زیاد پمپ است که باید به آن توجه کنید. البته اگر پمپ آب شما نیم سوز شده باشد، برخی نشانه‌های دیگر را نیز مشاهده خواهید کرد که به شرح زیر است:
- افزایش دمای موتور: بدنه پمپ به طور غیرعادی داغ شده و در برخی مواقع بوی سوختگی از آن به مشام می‌رسد.
- قطع و وصل شدن مکرر: پمپ نیم سوز ممکن است روشن شود ولی بلافاصله خاموش شود؛ زیرا سیم‌پیچ‌های آسیب‌دیده نمی‌توانند به درستی جریان برق را عبور دهند.
- کاهش قدرت پمپاژ: پمپ نیم سوز نمی‌تواند آب را به درستی مکش و انتقال دهد، و فشار خروجی آن کمتر از حد معمول خواهد بود.
- صدای غیرعادی: اگر هنگام کار کردن پمپ صدای وزوز یا نویز غیرمعمولی بشنوید، ممکن است نشان‌دهنده مشکل در سیم‌پیچ‌های موتور باشد.
- پریدن فیوز یا قطع شدن برق: نیم‌سوز شدن باعث افزایش جریان الکتریکی و در نتیجه پریدن فیوزها یا خاموش شدن مدارهای برقی می‌شود.
دلایل نیم سوز شدن پمپ آب و روش جلوگیری از بروز این مشکل
اگر پمپ آب تحت شرایط غیرعادی کار کند، دچار داغی بیش از حد شده و به اصطلاح نیم سوز می‌شود. یکی از مهم‌ترین دلایل بروز این مشکل، نوسانات برق است. تغییرات شدید ولتاژ یا افت ناگهانی برق باعث گرم شدن بیش از حد سیم‌پیچ‌های موتور شده و منجر به نیم سوز شدن پمپ آب می‌شود. همچنین کارکرد مداوم بدون استراحت هم یکی دیگر از علل نیم سوز شدن پمپ آب است. استفاده مداوم و بدون وقفه از پمپ باعث افزایش دمای موتور و در نهایت آسیب دیدن سیم‌پیچ‌ها می‌شود.
قرار دادن پمپ در محیطی بسته و فاقد تهویه باعث می‌شود که حرارت موتور به‌درستی دفع نشود و پمپ داغ شود. همچنین اگر سیم‌پیچی داخلی موتور پمپ به درستی انجام نشده باشد، مقاومت الکتریکی افزایش می‌یابد و باعث داغ شدن موتور می‌شود. به همین ترتیب نیز اگر خازن پمپ آسیب ببیند، موتور دچار مشکل در راه‌اندازی می‌شود و این می‌تواند باعث نیم سوز شدن پمپ آب شود.
اگر پمپ در شرایطی کار کند که بیش از ظرفیت خود آب را پمپاژ کند، بار زیادی به موتور وارد شده و دمای آن بالا می‌رود. در نهایت هم انسداد مسیر عبور آب باعث افزایش فشار کاری و داغ شدن موتور می‌شود. برای جلوگیری از نیم سوز شدن پمپ آب، کافی است که در خصوص مواردی که به آن اشاره شد، دقت بیشتری به خرج دهید. همچنین برخی اقدامات دیگر هم وجود دارند که می‌توانند از نیم سوز شدن پمپ آب جلوگیری کنند. به طور مثال برای محافظت از پمپ در برابر نوسانات برق، می‌توان از استابلایزر یا محافظ برق که تثبیت‌کننده ولتاژ است استفاده کرد.
همچنین باید اطمینان حاصل کنید که پمپ در محیطی با جریان هوای کافی قرار دارد تا گرمای تولید شده به‌درستی دفع شود. بهتر است پمپ را با فاصله زمانی مشخص خاموش کنید تا موتور خنک شود. سیم‌پیچ‌ها، خازن و اتصالات برقی باید به صورت منظم بررسی شوند تا در صورت بروز مشکل، سریعا رفع گردد. همچنین باید اطمینان حاصل کنید که پمپ انتخاب شده متناسب با حجم آب مصرفی و فشار مورد نیاز ساختمان باشد تا بیش از حد تحت فشار قرار نگیرد. در نهایت هم مسیر ورودی و خروجی پمپ را به‌طور منظم بررسی و از انسداد لوله‌ها جلوگیری کنید.
سوختن سیم پیچ پمپ آب
سوختن سیم پیچ پمپ آب یکی از مشکلات جدی است که باعث از کار افتادن کامل پمپ می‌شود و نشکلی است که به اندازه سوختن پمپ اهمیت دارد!علت سوختن سیم پیچ پمپ آب معمولا افزایش بیش از حد دما، نوسانات برق یا عملکرد نامناسب پمپ است. اگر سیم پیچ‌ها بیش از حد داغ شوند، عایق آن‌ها از بین می‌رود و باعث اتصال کوتاه و سوختگی می‌شود. یکی از اصلی‌ترین مواردی که به عنوان علت سوختن سیم پیچ پمپ آب شناخته می‌شود، اضافه‌بار روی موتور پمپ است. اگر پمپ آب برای مدت طولانی بدون استراحت کار کند یا فشار کاری آن بیش از حد باشد، دمای سیم پیچ‌ها افزایش یافته و به مرور زمان می‌سوزند. در شرایطی که پروانه یا بلبرینگ‌ها مشکل داشته باشند، موتور مجبور می‌شود با فشار بیشتری کار کند که این موضوع دمای سیم پیچ را افزایش می‌دهد.
نوسانات برق و افت ولتاژ نیز از موارد رایجی هستند که به عنوان علت سوختن سیم پیچ پمپ آب شناخته می‌شوند. اگر ولتاژ ورودی کمتر از حد استاندارد باشد، موتور جریان بیشتری می‌کشد تا توان مورد نیاز خود را تامین کند. این جریان اضافی باعث افزایش دمای سیم پیچ و در نهایت سوختن آن می‌شود. همچنین در صورتی که برق ناگهان قطع و وصل شود، موتور پمپ دچار شوک الکتریکی شده و آسیب می‌بیند. نفوذ آب و رطوبت به داخل موتور نیز می‌تواند علت سوختن سیم پیچ پمپ آب باشد. اگر آب یا رطوبت به داخل پمپ نفوذ کند، باعث زنگ‌زدگی و اتصال کوتاه بین سیم‌ها می‌شود که به‌مرور زمان باعث سوختگی کامل موتور خواهد شد.
برای جلوگیری از این مشکل بهتر است پمپ آب را به یک محافظ برق مجهز کرد، مسیرهای ورودی و خروجی آن را بررسی کرد و از نصب صحیح پمپ اطمینان حاصل نمود تا از مشکلات جدی‌ترین مانند سوختن پمپ آب هم جلوگیری شود.
راهکار برای جلوگیری از سوختن پمپ اب
- بررسی و سرویس دوره‌ای
پمپ را ماهانه بررسی کنید تا نشتی، زنگ‌زدگی یا علائم خرابی زودهنگام را شناسایی کنید. - محافظت در برابر نوسانات برق
از محافظ برق و فیوزهای مناسب برای جلوگیری از نوسانات ولتاژ و اتصال کوتاه استفاده کنید. - اطمینان از تهویه و خنک بودن محیط
پمپ را در محل سایه‌دار و دارای تهویه مناسب قرار دهید تا از داغ شدن بیش از حد جلوگیری شود. - جلوگیری از نشتی و خرابی کلید اتوماتیک
نشتی‌ها و مشکلات کلید اتوماتیک را بررسی کنید تا از یکسره کار کردن پمپ جلوگیری شود. - بررسی فشار و تنظیم منبع تحت فشار
کاهش هوای داخل منبع تحت فشار باعث روشن و خاموش شدن مکرر پمپ شده و احتمال سوختن آن را افزایش می‌دهد.
نکات نگهداری پمپ آب
روش جلوگیری از سوختن پمپ آب
برای آنکه پمپ آب به بهترین نحو کار کند و عمر مفید بیشتری داشته باشد، بهتر است برخی نکات را رعایت کنید. اولین نکته نصب صحیح و قرار دادن در مکانی مناسب است. سرویس دوره‌ای پمپ فراموش نشود. برخی بررسی‌ها که می‌توانید برای نگهداری صحیح پمپ انجام دهید، در ادامه خلاصه‌وار گفته شده است.
- از گردش صحیح آب در مسیر پمپ به لوله‌های آب شهری اطمینان حاصل کنید. اگر احساس می‌کنید مشکل دارد، آن را تعمیر کنید.
- به صدای پمپ توجه کنید. اگر مانند قبل نیست و سروصدای اضافه‌ای دارد، حتما موضوع را چک کنید.
- اتصالات و پیچ و مهره‌ها را به لحاظ نداشتن نشتی یا زنگ‌زدگی بررسی کنید
در نهایت بهتر است بدانید که پس از مدتی کار کردن، نیاز به تعمیر پمپ خانگی و سرویس اتفاقی اجتناب ناپذیر است. در برخی مواقع ممکن است حتی قطعه‌ای نیاز به تعویض نیز داشته باشد. علت سوختن پمپ آب و راه جلوگیری از آن مسئله بغرنجی نیست و نیاز به نگرانی ندارد. با راهکارهایی ساده می‌توانید از بروز آن جلوگیری کنید.
گروه صنعتی تلمبه موتور غرب، ارائه دهنده کلیه تجهیزات و خدمات آبرسانی
برای دریافت مشاوره رایگان تماس بگیرید.
سخن آخر
در این مقاله سعی شد تا دلایل سوختن پمپ آب خانگی و روش جلوگیری از آن به بیان ساده آموزش داده شود. ابتدا پمپ خود را از فروشگاهی معتبر که دارای گارانتی و خدمات پس از فروش باشد، تهیه کنید و در اقدامات بعدی حواستان به استفاده مناسب و سرویس دوره‌ای برای رفع مشکلات پمپ باشد تا از بروز مشکلات بعدی پیشگیری کنید.
سوالات متداول
- پمپ آب روشن میشه ولی آب نمیاد توی لوله دلیلش چیه؟
دلایل زیادی مانند نبود آب، خراب شدن پروانه، نیم سوز شدن پمپ و… دارد که برای تشخیص درست بهتر است توسط تعمیرکار معاینه شود. - علائم خرابی پروانه پمپ آب دقیقا چیه؟
روشن نمیشه ولی یه صدا میاد از پمپ ؟ سروصدای پمپ یکی از علائم سوختن پمپ است که صدا دارد اما آب نمیرسد بهتر است اصلا به برق نزنید چون اگر گیر کرده باشد، میسوزد. - پمپ ما یکسره کار میکنه این نشونه خراب شدنه؟
اگر پمپ آب یکسره کار میکند مشکل از اتومات پمپ می باشد که قطع نمی کند.
