پمپ آب یکی از تجهیزات اصلی برای انتقال آب در ساختمان است. برای نگهداری و مراقبت از این وسیله ارزشمند چندین نوع محافظ وجود دارد. آشنایی با انواع محافظ پمپ آب و راهکارهای حفاظت از آن میتواند برای کسانی که از آن استفاده میکنند، مفید باشد.
در این مقاله ابتدا با ماهیت محافظ پمپ آشنا میشویم و سپس انواع آن را شرح خواهیم داد. همچنین برخی راهکارهای مراقبت از پمپ نظیر روغنکاری، سرویس کردن، جلوگیری از داغی و دیگر موارد را توضیح میدهیم. اگر میخواهید در این باره اطلاعات کسب کنید، تا پایان مقاله همراهمان بمانید.
محافظ پمپ آب چیست؟
امروزه در بسیاری از ساختمانها میتوان استفاده از پمپ آب را شاهد بود. از مزیتهای استفاده از آن جبران افت فشاری است که در طبقات بالاتر وجود دارد؛ یعنی میتواند فشار آب را افزایش دهد. این وسیله همچنین از راکد شدن آب در لولهها و تجمع در مخازن جلوگیری میکند.
برای مراقبت از پمپ و طولانی کردن عمر آن، استفاده از محافظ پمپ آب سهم پررنگی دارد. از کارهای اصلی آن کنترل میزان آب در پمپ است تا بدون آب کار نکند. باتوجهبه اینکه یکی از دلایل اصل خراب شدن پمپ، روشن ماندن و کار کردن بدون آب کافی است، استفاده از محافظ پمپ آب میتواند درصد قابلتوجهی از خرابیها و تعمیرات را کاهش دهد.
انواع محافظ پمپ آب
انواع محافظ پمپ آب هرکدام به طریقی جریان و مقدار آب را کنترل میکنند. در ادامه با هریک از آنها به اختصار آشنا خواهیم شد.
محافظ برق پمپ آب یا فلوتر برقی
نصب فلوتر برقی در قسمت مخزن آب انجام میشود. این محافظ زمانی که آب موجود در مخزن تمام میشود، پمپ را بهطور خودکار قطع میکند. بدین وسیله از کار کردن موتور هنگامی که آب نیست و سوختن پمپ آب جلوگیری میکند.
فلوتر برقی هم شما را از تمام شدن آب مخزن آگاه میکند و هم از پر شدن آن. در واقع، به کمک آن میتوان سطح مایعات را کنترل کرد. پس آشنایی با این نوع از محافظ پمپ آب و استفاده از آن، شما را از هزینه تعمیرات احتمالی آتی بینیاز میکند.
فلوتر الکترونیک
فلوتر الکترونیک هم برای کنترل سطح مایعات کاربرد دارد. استفاده از این محافظ برای موقعیتهایی کاربرد دارد که جریان آب کم باشد و آب به کمترین میزان خود رسیده باشد.
فلوسوئیچ
کاربرد فلوسوئیچ هم مثل دو مورد قبل باعث کنترل جریان آب میشود. با این تفاوت که سیگنال قطع را هم به سایر قطعات ارسال میکند و باعث جلوگیری از روشن ماندن دستگاه میشود. از فلوسوئیچ برای کنترل میزان گازها و سایر مایعات نیز استفاده میشود.
ست کنترل
ست کنترل پمپ آب همان کلید اتوماتیک دیجیتال است. هدف این قطعه الکترونیکی هم کنترل جریان و مراقبت از پمپ در برابر نوسانها است. ست کنترل برای اتومات کردن انواع پمپ آب از جمله پمپ آب خانگی به کار میرود. برای استفاده از این گزینه سیستم آبرسانی به ساختمان باید کمترین فشار را داشته باشد.
اینورتر پمپ آب
پمپ آب به لحاظ مصرف برق بالای آن زبانزد است؛ زیرا یک الکتروموتور پرمصرف دارد. از اینورتر برای کمک کردن حجم بالای برق مصرفی و کنترل خروجی آب استفاده میشود. اینورتر در تمام قسمتهای ساختمان به عنوان محافظ عمل میکند و سطح فشار را اندازه میگیرد. در نتیجه این وسیله در مدیریت آب و کاهش برق مصرفی سهم پررنگی دارد.
کلید حرارتی
کلید حرارتی یا کلید حفاظت موتور یکی دیگر از انواع محافظ پمپ آب است. این محافظ از موتور در برابر عدم تقارن فاز حفاظت میکند. از مزیتهای آن میتوانیم به امکان قطع و وصل کردن مدار قدرت در حین کار، نیاز کم آن به تعمیر و مراقبت اشاره کنیم. همچنین اعمال مستقیم و نهایتا محافظت روی سه فاز نیز از دیگر مزیتهای آن است.
راهکارهای حفاظت از پمپ آب
علاوهبر استفاده از محافظ پمپ آب، توجه به راهکارهای دیگری نیز برای مراقبت از پمپ لازم است. با رعایت این نکات میتوان عملکرد پمپ را در بالاترین میزان ممکن نگه داشت. همچنین عمر مفید دستگاه را نیز افزایش داد. در ادامه چند مورد از این نکات را توضیح خواهیم داد.
سرویس کردن پمپ آب
سنگبنای تعمیر و نگهداری هر وسیلهای بازدید منظم یا دورهای است. این کار باعث میشود پمپ آب شما بیشتر عمر کند و در طولانیمدت هزینه کمتری برای آن خرج کنید. پس برای اینکه بتوانید مشکلات احتمالی را زودتر شناسایی کنید، لازم است در فواصل زمانی مناسبی پمپ آب را بررسی و در صورت نیاز سرویس کنید. در این صورت مشکلاتی که ممکن وجود داشته باشند، زودتر و شاید با هزینه کمتر رفع میشوند.
در سرویس کردن پمپ آب باید به موارد نظیری چک کردن شیر فلکه و منافذ پروانه پمپ توجه کرد. همچنین میزان روغن باقیمانده در محفظه موتور هم باید بررسی شود.
راجع به اینکه چه فاصله زمانی باید بین سرویسها برقرار باشد، میتوانید به دفترچه راهنمای محصولی که خریدهاید رجوع کنید. از واحد پشتیبانی آن شرکت هم میتوانید در این باره راهنمایی بگیرید.
تعویض قطعات
در سرویسهای دورهای که گفتیم یا حتی جدا از آن، ممکن لازم باشد بعضی قطعات پمپ آب را تعویض کنید. ازآنجاکه پمپ وسیلهای بسیار پرکاربرد است و مکرر استفاده میشود، به تعویض قطعات آن باید توجه ویژهای کرد.
از قطعاتی که میتوان برای تعویض دورهای اشاره کرد، پروانه و الکتروپمپ هستند. معمولا پس از مدتی، کارآمدی این دو قطعه رو به افول میرود. در نتیجه فرسودگی این قطعات ممکن است پمپ آب هم دیگر نتواند حداکثر بازدهی خود را داشته باشد.
روغن کاری
روغنکاری پمپ آب هم از دیگر کارهایی است که برای مراقبت و افزایش طول عمر پمپ باید بهصورت دورهای انجام شود. محلی که نیاز به روغنکاری دارد، معمولا محفظه موتور و سیل در پمپ آب است. بهتر است ابتدا مقدار روغن این موارد بررسی شوند و سپس در صورت نیاز اقدامات بعدی انجام شود.
برای دستگاههایی که حرارت آنها به بیشتر از 90 درجه هم ممکن است برسد، استفاده از روغن بهتر است. همچنین یاتاقانها، سیستمهای آببندیشده و دستگاههایی که گردش موتور زیاد دارند هم به روغن نیاز دارند. اما برای دستگاههایی که حرارت تولیدیشان از 90 درجه کمتر است یا دور و گردش پایینی دارند، گریس استفاده میشود. برای سیستمهای دارای منافذ و بلبرینگها هم استفاده از گریس توصیه شده است.
بررسی محل قرارگیری جایگاه پمپ آب
هم برای آسایش خود و هم برای مراقبت از پمپ، باید مکان مناسبی را برای قرارگیری آن انتخاب کنید. هرچند که سروصدای پمپهای جدید نسبت به نمونههای قدیمی کمتر است اما کاملا در سکوت هم کار نمیکنند. بخشی از این صداها به خاطر لرزش طبیعی پمپ است، ولی بودن در محل نامناسب میتواند صداها را بیشتر کند.
گذشته از صدا، باید حواستان به لرزش پمپ باشد و جایی را برای آن در نظر بگیرید که به دیوار برخورد نکند. همچنین بهتر است آن را کاملا روی زمین فیکس کنید تا دچار حوادثی نظیر افتادن و واژگون شدن نشود. این حوادث و البته برخورد به دیوار ممکن است آسیب جدی به پمپ آب وارد کند.
جلوگیری از داغ شدن پمپ
داغ شدن پمپ یکی از موارد مهمی است که باید حواستان باشید و برای جلوگیری از آن تدبیری بیندیشید. در صورتی که دما خارج از تحمل قطعات داخلی و سیمپیچیها باشد، میتواند منجر به سوختن و ازکارافتادگی پمپ شود. پس اگر پمپ شما بیشتر از حد معمول داغ میشود، نسبت به سرویس کردن آن در اسرع وقت اقدام کنید.
داغ شدن پمپ علتهای مختلفی دارد. مثلا بیشتر بودن ویسکوزیته سیال از میزان استاندارد، زیاد بودن سرعت گردش و مشکلات مکانیکی باعث گرم شدن پمپ میشوند. بیشترین دلیل داغی پمپ آب مربوط به کمآبی و فشار نامناسب آن است.
با استفاده کردن از کلید اتومات دیجیتال تا حدی میتوانید از این مسئله جلوگیری کنید. زیرا این کلیدها نوعی محافظ پمپ آب و به فشار آب حساس هستند و در صورت نیاز پمپ را خاموش میکنند. راهکارهای اختصاصی بیشتری نیز وجود دارد که میتوانید از تعمیرکار یا سرویسکار پمپ آب منزل خود بپرسید.
جلوگیری از یخزدگی
یکی از مشکلاتی که با شروع فصل سرما گریبانگیر دارندگان پمپ آب میشود، یخزدگی آب و پمپ است. همچنین یخزدگی میتواند مشکلات بیشتری نظیر ترکیدن کلهگی موتور را نیز به همراه بیاورد. یکی از راههای جلوگیری از این مشکل که البته برای همه کاربرد ندارد، تخلیه کردن پمپ است. برای این کار ابتدا پمپ را از برق بکشید و سپس با بستن شیر ورودی و باز گذاشتن شیر خروجی و شیر تخلیه ادامه دهید.
همچنین استفاده از یک لایه عایق سرما روی بدنه پمپ یا لولهکشی هم مفید خواهد بود. برای این کار میتوان از آلومینیوم یا پشم شیشه یا دیگر مواد مناسب عایق استفاده کرد. البته عایق کردن باید طوری باشد که هوا به پمپ برسد و دینام داغ نشود. ضخامت عایق و نوع آن نیز باید با توجه به شرایط پمپ هرکسی شخصیسازی شود.
حواستان باشد که برای آب شدن یخ پمپ از آب داغ استفاده نکنید. زیرا این کار باعث میشود بدنه پمپ ترک بخورد. در صورتی که میخواهید مشکل یخزدگی پمپ را حل کنید حتما از متخصص آن کمک بگیرید تا بنا به نوع پمپ شما و شرایط آن، اقدامات لازم را انجام دهید.
توصیههای مهم در مورد حفاظت از پمپ آب
همانطور که گفتیم یکی از اصلیترین دلایل خراب شدن پمپ کم بودن آب است. پس باید حواستان باشد که آن را بدون آب روشن نکنید. اگر هم قرار است مدتی طولانی از پمپ استفاده نکنید، مخصوصا در فصل سرما حتما آب آن را خالی کنید.
در هنگام نصب و راهاندازی نیز توجه کردن به بعضی نکات ضروری است. پیش از راه انداختن بهتر است خازن را بررسی کنید و اگر ضعیف شده یا سوخته بود، آن را عوض کنید. همچنین لازم است به محل نصب پمپ و ایمن بودن آن دقت کنید و در فواصل زمانی منظم آن را سرویس کنید.
خرج کردن هزینه برای سرویس کردن، نوعی سرمایهگذاری است و باعث میشود در زمان طولانی خرجهای بزرگ روی دستتان نیفتد. علاوهبر این، عمر مفید پمپ را هم افزایش داده و سبب عملکرد بهتر آن میشود.
جمعبندی
در این مقاله ابتدا جواب این سوال که محافظ پمپ آب چیست را دادیم. سپس به بررسی آن پرداختیم و فلوتر برقی، ست کنترل، کلید حرارتی و موارد دیگر را نام بردیم. در ادامه برخی از راهکارهای حفاظت از پمپ مانند روغنکاری، سرویس کردن، جلوگیری از یخ زدن و… را توضیح دادیم.
امیدواریم با مطالعه این مقاله تا حدودی به جواب سوالات خود در این زمینه رسیده باشید. همچنین به ضرورت استفاده از انواع محافظ پمپ آب و رعایت برخی نکات نگهداری از پمپ پی برده باشید.
گروه صنعتی تلمبه موتور غرب
سوالات متداول
- چرا استفاده از پمپ آب مهم است؟
پمپ آب به انتقال آب و جریان داشتن آب در لولههای ساختمان میکند. همچنین باعث میشود فشار آب در طبقات بالاتر افت نکند و با سرعت مناسب خارج شود. - آیا تمام پمپهای آب به محافظ نیاز دارند؟
بلی؛ زیرا امکان نوسان جریان برق همواره در ساختمان وجود دارد. همچنین به خاطر سایر خطرات احتمالی نظیر کم شدن آب در مخزن بهتر است از یک محافظ پمپ آب استفاده شود.
اگر هر سوال دیگری در ذهن دارید، میتوانید آن را با مشاوران ما در میان بگذارید تا راهنماییهای لازم را دریافت کنید.