پس از نصب پمپ در هر ساختمان مهمترین کاری که باید انجام شود، تنظیم دقیق درجه پمپ آب خانگی برای تعیین فاصله بین روشن و خاموش شدن آن است. البته درجه پمپ های خانگی بستگی به شرایط هر ساختمان دارد و با توجه به عواملی از قبیل ارتفاع ساختمان و شبکه لوله کشی موجود و فشار آب ورودی متغیر است. در این مطلب قصد داریم تا به بررسی روش های تنظیم فشار آب پمپ های خانگی بپردازیم.
فشار آب شهری برای چه ساختمان هایی مناسب است؟
در مناطق مختلف کشور از منابع مختلفی از جمله رودخانه، چاه های آب زیر زمینی یا سد ها برای تامین آب شرب مورد نیاز مردم استفـاده می شود و آب تصفیه شـده از این منابع از طریق شبکه های توزیع آب به خانه ها منتقـل می شود. در حالت معمول آبی که منازل می رسد دارای فشاری در حدود 2 بار است که این میزان فشار می تواند برای انتقال تا حدود 20 متر در ساختمان های دو طبقه مناسب باشد.
اما برای ساختمان های مرتفع تر و بیش از 3 طبقه با افت فشار آب مواجه خواهیم شد و به همین دلیل باید از راهکارهایی برای افزایش فشار آب استفاده کرد. استفاده از مخازن ذخیره آب در پشت بام، نصب پمپ آب در داخل واحد ها یا بعد از کنتور آب از جمله مهمترین این روش ها هستند. چنانچه از پمپ آب خانگی بعد از کنتور برای افزایش این فشار استفاده شود، باید فشار آن به صورت صحیح تنظیم شود.
نشانه های تنظیم نبودن درجه پمپ آب خانگی
برای داشتن فشار مناسب آب در مجتمع های مسکونی، یکی از مهمترین مواردی که باید مد نظر قرار گیرد، تنظیم صحیح فشار پمپ است. مهمترین نشانه های تنظیم نبودن فشار پمپ آب شامل موارد زیر می باشد:
- روشن و خاموش شدن مکرر پمپ
- یکسره کار کردن پمپ آب بدون باز بودن شیرهای خروجی آب
هر چند در بیشتر موارد علت این ایرادات تنظیم نبودن پمپ آب است اما چنانچه با تنظیم دقیق فشار آب همچنان با این ایرادات مواجه بودید، بهتر است تا از مشورت افراد متخصص در این زمینه برای پیدا کردن سایر مشکلات احتمالی پمپ اقدام نمایید.
روش های مختلف تنظیم درجه پمپ آب خانگی
تنظیم فشار پمپ آب به سه روش زیر انجام می شود:
- تنظیم با ست کنترل
- تنظیم با کلید اتومات
- تنظیم با برداشتن درپوش ست
در ادامه به بررسی نحوه انجام هر کدام از این روش ها می پردازیم؛
تنظیم با ست کنترل
استفاده از ست کنترل اغلب در ساختمان های کوچکی که کمتر از 4 طبقه دارند، استفاده می شود. ست کنترل در این موارد همراه با پمپ آب نصب می شود و همزمان با باز شدن شیر آب موجب روشن شدن پمپ آب خواهد شد. این تجهیزات در دو نوع ساده و قابل تنظیم تولید می شوند. نوع ساده ست کنترل قابلیت تنظیم ندارد و برای فشار ثابتی از آب تنظیم شـده است اما در نوع قابل تنظیم آن، میزان خاموش و روشن شدن پمپ قابل تغییـر است و می توان فشار خروجی آب را مطابق با نیاز خود تنظیم نمود.
البته همان طور که گفتیم در ساختمان های بیشتر از 4 طبقه به دلیل آنکه خاموش و روشن شـدن مکرر پمپ موجب آسیب آن می شود، از ست کنترل ها استفـاده نمی شود.
تنظیم درجه پمپ آب خانگی با کلید اتومات
در مجتمع هایی که تعداد واحد های بالایی دارند، از کلید اتومات به عنوان جایگزین ست کنترل برای تنظیم فشار آب استفـاده می شود. در کنار کلید اتومات لازم است تا از منبع انبساط و پنج راهی نیز در سیستم لوله کشی ساختمان استفـاده شود. به طور معمول کلید های اتومات دارای دو پیچ کوچک و بزرگ تنظیم هستند. پیچ بزرگ برای تنظیم فشار استارت پمپ به کار می رود و با چرخش ساعتگرد آن 1 تا 2 بار افزایش فشار ایجاد شده و با چرخش پاد ساعتگرد آن 1 الی 2 بار فشار کاهش پیدا می کند. پیچ کوچک تعبیه شده در کلید اتومات نیز برای تعیین حداقل و حداکثر فشار پمپ استفاده می شود.
برداشتن درپوش ست
یکی از روش های معمول برای تنظیم فشار پمپ آب، برداشتن درپوش ست است. البته فراموش نکنید که پیش از این کار جریان تابلو برق، پمپ را قطع نمایید و سپس با باز کردن پیچ روی بدنه سوئیچ کنترل فشار یا ست کنترل، درپوش ست را برداشته و فشار پمپ را تنظیم نمایید.
تست میزان فشار
به طور معمول میزان درجه پمپ آب خانگی را می توان با بررسی میزان خروجی آب از شیر ها به صورت تقریبی مورد ارزیابی قرار داد و چنانچه میزان فشار آب نسبت به گذشته کمتر شده باشد باید به دنبال علت این موضوع بود. البته برای اطمینان بیشتر از میزان فشار آبی که پمپ آب تولید می کند، می توان از کمک افراد متخصص در این زمینه کمک گرفت. در بیشتر موارد فشاری در حدود 2 بار برای ساختمان مسکونی کافیست و کارشناس مربوطه با استفاده از تجهیزات فشار سنج خود می تواند به طور دقیق فشار آب خروجی از پمپ آب را که به شبکه لوله کشی منزل وارد می شود را اندازه گیری نماید.
روش تنظیم پمپ آب بادی
پمپ های آب بادی نوع خاصی از پمپ هستند که برای راه اندازی نیاز با مخزن تحت فشار یا مخزن باد دارند. تنظیم این قبیل پمپ ها به وسیله تنظیم مقدار بادی که تیوپ مخزن تحت فشار وجود دارد، انجام می شود. در مواردی که از پمپ های آب بادی استفاده می شود، برای تنظیم فشار پمپ آب باید با استفاده از تجهیزاتی مانند تلمبه باد و گیج فشار، این کار انجام شود و در اغلب موارد فشار این مخزن ها باید بر روی 2 بار تنظیم شود.
روش تنظیم و کنترل بوستر پمپ
در ساختمان های بلند مسکونی یا تجاری بزرگ برای تامین فشار آب مناسب از بوستر پمپ استفاده می شود. این تجهیزات آب را از یک طرف جمع کرده و با فشار مضاعف از سمت دیگر پمپاژ می کنند. تنظیم فشار آب در این قبیل سیستم ها به وسیله تنظیم پرشر سوئیچ پمپ انجام می شود و با مشخص نمودن زمان روشن و خاموش شدن پمپ، میزان فشار آب نیز کنترل می شود.
بوستر های پمپ معمولا با توجه به نوع کاربری که دارند، شامل مد های مختلفی می شوند. بوسترهای مد 1 می توانند حداکثر 6 پمپ را راه اندازی کنند. تنظیم این بوستر ها به این صورت است که 2 پمپ می توانند با دور متغیر فعال باشند و 4 پمپ دیگر با دور ثابت کار می کنند. انواع دیگر این تجهیزات بوسترهای مد 2 و 3 هستند که از نظر ساختاری شبیه به هم می باشند. نحوه عملکرد این تجهیزات به این صورت است که دارای 4 بوستر پمپ با یک درایو بر روی بخش کنترلر می باشند و برای هر 2 بوستر از 2 کنتاکتور استفاده شـده است.
روش تنظیم فشار پمپ تصفیه آب خانگی
فشار آب دستگاه های تصفیه آب خانگی به کمک پمپ آن تنظیم و کنتـرل می شود. تنظیم عملکرد صحیح این دستگاه به کمک گیج فشار و سنسور تعبیه شـده در این پمپ صورت می گیرد. با پر شـدن مخزن دستگاه تصفیه سنسور فشار را تشخیـص داده و پمپ را خامـوش می کند. به منظور تنظیم میزان این فشار، پیچی کوچک بر روی دستگاه قـرار داده شـده است که با استفاده از آچار آلن قابل تنظیـم است. چرخش این پیچ در جهت ساعتگرد موجب افزایش فشار سنسور می شود و چرخش در جهت خلاف عقربه های ساعت نیز این فشار را کاهـش می دهد.
البته برای تنظیم دقیق فشار دستگاه تصفیه آب خانگی، علاوه بر آچار آلن، از دستگاه فشار سنج نیز باید استفـاده شود. برای انجام این کار لازم است تا فشار سنج در مدار جریان قرار گیرد و با بستن شیر مخزن می توان میزان فشاری را که موجب خاموش شدن پمپ می شود را به کمک فشار سنج اندازه گیری کرد.
جمع بندی
یکی از مشکلات رایجی که معمولا افراد ساکن در مجتمع های مسکونی با آن روبرو هستند، مشکلات فشار آب و درجه پمپ آب خانگی است. همان طور که گفتیم فشار آبی که از طریق شبکه آبرسانی شهری وارد منازل می شود در حدود 2 بار است و حداکثر برای ساختمان های دو طبقه مناسب است و برای ارتفاعات بیشتر استفاده از راه هایی برای افزایش این فشار امری ضروری است. به کارگیری پمپ های آب در این زمین یکی از روش های معمول است که البته پس از نصب یا انجام تعمیرات لازم است تا فشار آب آنها تنظیم شود.
در این مطلب با مهمترین روش های تنظیم فشار پمپ آب خانگی شامل تنظیم ست کنترل، تنظیم کلید اتومات و برداشتن درپوش ست آشنا شدیم و همچنین نحوه تنظیم فشار پمپ های بادی، بوستر پمپ و پمپ دستگاه های تصفیه آب خانگی را به صورت مختصر مورد بررسی قرار دادیم.
توجه کنید که افت فشار آب یا نوسانات این فشار ممکن است به دلیل عدم تنظیم فشار نباشد و عوامل دیگری از قبیل مشکلات مکانیکی پمپ یا ایرادات موجود در شیرها یا شبکه لوله کشی منزل ایجاد شـده باشد. به همین دلیل می توانید چنانچه با تنظیم فشار آب پمپ به روش های ساده، این مشکل برطرف نشد، بهتر است تا به کمک کارشناسان متخصص تاسیسات به دنبال برطرف نمودن علت اساسی مشکلات فشار آب باشید.