صنعت پتروشیمی یکی از مهمترین صنایع برای بشر محسوب می‌شود. اغلب ما این صنعت را به دلیل نقش آن در سوخت‌های فسیلی می‌شناسیم؛ اما امروزه پتروشیمی اهمیت بیشتری پیدا کرده است. در واقع در صنعت پتروشیمی از نفت و گاز طبیعی، بسیاری فراورده‌های شیمیایی را تولید می‌کنند و سوخت فسیلی تنها بخشی از آن است. حتی جالب است بدانید که ماده اولیه برخی داروها نیز از مشتقات نفت است. یکی از لوازم کاربردی برای صنعت پتروشیمی، پمپ است. انواع پمپ در صنعت پتروشیمی مورداستفاده قرار می‌گیرند که به بهبود و تسریع کار کمک چشمگیری می‌کنند.
اهمیت پمپ در صنعت پتروشیمی
نفت و گاز طبیعی دو مورد از مهمترین سیالات هستند که به صنعت پتروشیمی معنا می‌بخشند. در واقع اساس صنعت پتروشیمی مربوط به کار با همین سیالات است. یکی از مهمترین اقداماتی که در این صنعت صورت می‌گیرد، انتقال و جابه‌جایی گاز و نفت طبیعی است. از سوی دیگر نیز ویژگی‌های خاص این سیالات ممکن است محدودیت‌هایی را در انتقال و جابه‌جایی آنها به وجود آورد. بهترین راهکار برای حل این مشکل، استفاده از پمپ است.
از انواع پمپ در صنعت پتروشیمی به کار گرفته می‌شود تا این سیالات را به راحت‌ترین شکل ممکن پمپاژ کنند. هر یک از این پمپ‌ها کاربردهای منحصربه‌فردی دارند و می‌توانند در بخش‌های مختلفی از کار، مورداستفاده قرار بگیرند.
آشنایی با انواع پمپ‌های پتروشیمی
پمپ‌ها تنوع زیادی دارند و بسیاری از آنها برای مصارف خانگی مورداستفاده قرار می‌گیرند. بدیهی است که برای صنعت پتروشیمی باید از پمپ‌هایی استفاده شود که مناسب مصارف صنعتی هستند و توان بالاتری دارند. حال اگر بخواهیم انواع پمپ در صنعت پتروشیمی را بررسی کنیم باید به موارد زیر اشاره کنیم:
پمپ سانتریفیوژ پتروشیمی
یکی از پرکاربردترین انواع پمپ پتروشیمی، پمپ سانتریفیوژ است. نحوه عملکرد پمپ سانتریفیوژ بدین صورت است که چرخش پروانه، سیالات را به حرکت در می‌آورد. در واقع پروانه با چرخش خود، نیروی گریز از مرکز را به وجود می‌آورد که باعث جریان سیالات خواهد شد. وجود همین پروانه باعث شده که پمپ سانتریفیوژ برای سیالاتی که ویسکوزیته و غلظت کمتری دارند استفاده شود.
پمپ سانتریفیوژ به کمک نیروی گریز از مرکز کار می‌کند و برای انتقال مایعات و سیالاتی با ویسکوزیته و غلظت پایین مناسب است.
این پمپ‌ها با وجود سادگی و کارایی راحتی که دارند، می‌توانند فشار بسیار بالایی ایجاد کنند و دقت زیادی هم دارند. به همین جهت این پمپ برای پمپاژ کردن محصولاتی همچون رنگ‌ها، مواد شوینده، انواع محلول و کودهای مایع مناسب است. در نهایت هم باید به این موضوع اشاره کرد یکی از دلایل کاربردی بودن پمپ سانتریفیوژ این است که در محیط‌هایی که مواد سمی و اسیدی وجود دارد، مقاومت بالایی در برابر خوردگی از خود نشان می‌دهد.
پمپ دیافراگمی پتروشیمی
یکی دیگر از انواع پمپ در صنعت پتروشیمی که کاربرد زیادی دارد، پمپ دیافراگمی است. این پمپ‌ها نیز مقاومت بسیار بالایی در برابر سایش دارند و همین موضوع باعث شده تا برای استفاده در صنعت پتروشیمی بسیار مناسب باشند. این پمپ از نوع جابه‌جایی مثبت است و از یک صحفه انعطاف‌پذیر (دیافراگم) جهت مکش سیالات به درون محفظه خود استفاده می‌کند.
با انتخاب بهترین پمپ آب خانگی، همیشه جریان آب پایدار و مطمئن در خانه خود داشته باشید
زمانی که حجم محفظه زیاد شود، فشار ورودی کاهش پیدا کرده و سیالات به درون آن مکیده می‌شوند. در مرحله بعدی دیافراگم به سمت پایین رفته و باعث خروج مایعات می‌شود. پس از خروج کامل مایعات، دیافراگم به جایگاه اولیه بازمی‌گردد و مجددا مکش سیالات را شروع می‌کند. این ساختار خاص و عملکرد منحصربه‌فرد باعث شده تا پمپ دیافراگمی توانایی انتقال حجم زیادی از سیالات را داشته باشد.
پمپ پیستونی پتروشیمی
پمپ پیستونی با بالا و پایین رفتن پیستون کار می‌کند. این عملکرد باعث می‌شود که به سیالات فشار وارد شده و جابه‌جا شوند. پمپ‌های پیستونی به دلیل ساختار محکمی که دارند، توانایی تحمل فشار بالایی هم دارند. همچنین می‌توانند انواع سیالاتی که غلظت زیادی دارند را پمپاژ کنند. همین ویژگی باعث شده تا به عنوان یکی از مقاوم‌ترین انواع پمپ در صنعت پتروشیمی شناخته شوند.
پمپ دوزینگ پتروشیمی
یکی دیگر از پرکاربردترین انواع پمپ پتروشیمی، دوزینگ است. دوزینگ پمپ یا همان پمپ اندازه‌گیری از نوع جابه‌جایی مثبت بوده و می‌تواند مواد را به مقدار معینی، منتقل و تزریق کند. همچنین این پمپ‌ها معمولا به شکلی طراحی می‌شوند که در برخورد با مواد اسیدی و خطرناک، دچار مشکل نشوند.
پمپ دوزینگ پتروشیمی برای انتقال و تزریق مواد در مقادیر مشخص بسیار دقیق عمل می‌کند.
به طور کلی دوزینگ پمپ به دلیل طراحی خاصی که دارد می‌تواند در بخش‌های مختلفی از صنعت پتروشیمی مورداستفاده قرار گیرد. این پمپ قادر است که مقدار مشخصی از هر نوع سیالات را با هم ترکیب کند. به همین جهت در صنایع دارویی هم بسیار کاربردی خواهد بود.
مونوپمپ پتروشیمی
مونوپمپ را می‌توان در دسته پمپ‌های گریز از مرکز قرار داد که یک محفظه دارند. در واقع مونو بودن پمپ نشان‌دهنده آن است که پمپ و موتور به صورت یکپارچه طراحی شده‌اند و یک واحد هستند. زمانی که نیاز به پمپاژ فشرده باشد، می‌توان از این محصولات استفاده کرد. همچنین مونوپمپ یکی از انواع پمپ در صنعت پتروشیمی با امکان جابه‌جایی مثبت است. از این نوع پمپ می‌توان برای انتقال سیالاتی که ویسکوزیته بالایی دارند و یا سیالات خورنده و ساینده استفاده کرد.
پمپ پلانجری پتروشیمی
پمپ پلانجری یکی دیگر از انواع پمپ در صنعت پتروشیمی است که کاربردهای زیادی دارد. این پمپ عملکردی مشابه پمپ پیستونی دارد؛ با این تفاوت که از پلانجر به جای پیستون استفاده می‌کند تا حرکت رفت و برگشتی را انجام دهد. این موضوع باعث شده تا پمپ پلانجری توانایی کنترل فشارهای بالا را داشته باشند و برای سیالات ساینده هم کاربردی باشد. به طور کلی نیز از این پمپ زمانی استفاده می‌شود که نیاز است سیالات، حرکت کنترل‌شده و ثابتی داشته باشند.
پمپ دنده‌ای پتروشیمی
در نهایت یکی از مهمترین مواردی که باید در معرفی انواع پمپ در صنعت پتروشیمی به آن بپردازیم، پمپ دنده‌ای است. این پمپ در دو شکل دنده داخلی و دنده خارجی وجود دارد که هر یک کارایی متفاوتی دارند؛ اما هر دوی این مدل‌ها توانایی بالایی در انتقال سیالات دارند و همچنین کار خود را با دقت زیادی انجام می‌دهند.
پمپ دنده‌ای برای انواع مایعات و سیالات با ویسکوزیته متوسط تا بالا مناسب است.
پمپ‌هایی که دنده داخلی دارند معمولا برای مایعاتی که ویسکوزیته بالایی دارند مورداستفاده قرار می‌گیرند. به طور مثال انواع روغن‌ها، چسب، قیر و مواد پلیمری را می‌توان با این پمپ انتقال داد. از سوی دیگر پمپ‌های دنده خارجی بیشتر مناسب مایعاتی است که ویسکوزیته پایینی دارند.
سخن پایانی
صنعت پتروشیمی نقش مهمی در زندگی بشر دارد و برای این صنعت نیز، استفاده از پمپ نقش حیاتی دارد. در واقع این صنعت به طور مستمر با سیالاتی همچون گاز و نفت طبیعی سروکار دارد. برای انتقال و جابه‌جایی چنین سیالاتی باید از انواع پمپ در صنعت پتروشیمی استفاده کرد. هر یک از این پمپ‌ها ساختار و عملکرد خاصی دارند. به همین جهت نیز کاربردهای متفاوتی پیدا کرده‌اند. به طور مثال برخی از پمپ‌ها برای مایعاتی با ویسکوزیته بالا و برخی دیگر برای محصولاتی با ویسکوزیته پایین مناسب هستند. همچنین نکته مشترکی که در انواع پمپ شیمیایی وجود دارد، مقاومت بالای آنها است. در صنعت پتروشیمی احتمال استفاده از مواد خطرناک و اسیدی وجود دارد. پمپ‌هایی که در این محیط استفاده می‌شوند، مقاومت کافی در برابر خوردگی دارند. همچنین به دلیل مقاومت در برابر سایش، می‌توانند تا سالیان سال بدون هیچ مشکلی کار کنند.
وست پمپ
سوالات متداول
آیا پمپ برای صنعت پتروشیمی مهم است؟
بله. اساس کار صنعت پتروشیمی، استفاده از سیالاتی همچون گاز و نفت طبیعی است که برای انتقال و جابه‌جایی آنها باید از پمپ استفاده کرد.
پرکاربردترین انواع پمپ در صنعت پتروشیمی شامل کدام موارد می‌شود؟
پمپ‌های سانتریفیوژ، دیافراگمی، پیستونی، دوزینگ، مونو پمپ، پلانجری و دنده‌ای از پرکاربردترین پمپ‌ها در صنعت پتروشیمی محسوب می‌شوند.
پمپ سانتریفیوژ برای انتقال چه نوع سیالاتی استفاده می‌شود؟
این پمپ بهتر است برای انتقال و جابه‌جایی سیالاتی همچون رنگ‌های رقیق، انواع محلول، کودهای مایع کشاورزی و مواد شوینده که ویسکوزیته کمی دارند، مورداستفاده قرار گیرد.
پمپ دیافراگمی در چه مواقعی در صنعت پتروشیمی استفاده می‌شود؟
ساختار منعطف دیافراگم، مقاومت این پمپ در برابر سایش وامکان تنظیم حجم محفظه باعث شده تا این پمپ برای انتقال حجم زیادی از سیالات مناسب باشد.
پمپ پیستونی در صنعت پتروشیمی چه استفاده‌ای دارد؟
این پمپ به دلیل ساختار مستحکم و قدرتمندی که دارد، برای انتقال و پمپاژ کردن سیالاتی با ویسکوزیته و غلظت بالا، گزینه‌ای مناسب محسوب می‌شود.
