شما میتوانید با نصب یک تابلو برق فشار ضعیف، خطر سوختگی دستگاههای برقی خانه خود را بهطور چشمگیری کاهش دهید که با توجه به قیمتهای سر به فلک کشیده وسایل برقی و هزینه تعمیرات آنها، امری عقلانی است.
یکی از اصول مهم در حفظ دوام و کارایی موتورها و دستگاههای برقی در کارخانهها و خانههای مسکونی، استفاده از تابلو برق برای کنترل ولتاژ ورودی به این دستگاهها است. پیش از آنکه تصمیم بر تهیه تابلو برق فشار ضعیف بگیرید، باید در ابتدا تعداد دستگاهها و ولتاژ عبوری از تابلو برق را در نظر بگیرید. موارد استفاده از تابلو برق فشار ضعیف بسیار متنوع است اما نامحدود نیست، تابلو برقها با توجه به میزان ولتاژ عبوری از آنها، به سه دسته فشار ضعیف، فشار متوسط و فشارقوی تقسیم میشوند. همانطور که از اسم آنها معلوم است، هرچه ولتاژ قویتر باشد، باید تابلو برق قویتری نیز برای کنترل بهصرفه آن، نصب شود.
بهعنوانمثال، جریان ورودی معمول (طبق استاندارد بینالمللی) برای تابلو برق فشار ضعیف از ۳۵ تا ۱۰۰۰ ولت هست، که اگر ولتاژ بیشتری از آن عبور داده شود، ممکن است به تابلو برق خسارت وارد شود و یا حتی آن را منفجر کند. قطعاً در چنین ولتاژی، تابلو برق فشار ضعیف هیچ اطمینانی در محافظت از دستگاههای برقی به شما نمیدهد. به همین دلیل است که باید پیش از نصب تابلو برق، اطلاعات کامل جمعآوری کنید و در صورت امکان با متخصص فروش ما مشاوره کنید.
تابلو برق فشار ضعیف چیست؟
تابلو برق فشار ضعیف معمولترین تابلو برق برای استفاده در خانه و یا کارخانههای کوچک هست که نیاز چندانی به فضای باز ندارد و هزینه نصب و راهاندازی آن نیز بسیار مقرونبهصرفه است. مزیت های استفاده از تابلو برق فشار ضعیف شامل افزایش عمر، کاهش هزینههای مضاعف و حفظ کیفیت دستگاههای برقی است اما محدود به همینها نمیشود.
اجزای تابلو برق فشار ضعیف
اجزای تابلو برق فشار ضعیف از سه قسمت مجزا و تفکیکشده تشکیلشده است:
- بخش قطع کننده
- محفظه اتوبوس
- محفظه کابل
برای آشنایی با تابلو برق فشار ضعیف باید با مهمترین عضو یک تابلو برق، یعنی بخش قطع کننده آشنا شویم. هر بخش قطع کننده بهطورمعمول میتواند تا چهار قطع کننده مدار قدرت را که بهصورت عمودی مرتبشدهاند، نگه دارد. هر قطع کننده مدار قدرت را بهطور مجزا از سایر قطع کنندهها جدا میکند. پشت محفظه قطع کننده مدار، محفظه اتوبوس قرار دارد که توسط موانع جامد محفوظ نگهداشته میشود.
در انواع تابلو برق فشار ضعیف محفظههای اتوبوس مجاور توسط یک مانع عایقبندی شده بین محفظهها از یکدیگر جدا میشوند. سرانجام، محفظه کابل در قسمت پشت قسمت تابلو برق قرار دارد و بهصورت اختیاری با موانع منفذ یا بازشوندِ از محفظه اتوبوس تقسیم میشود.
محفظه کابل دارای دربهای لولایی یا روکشهای قابل جدا شدن است که دسترسی به سیمهای تابلو برای نصب و یا قطع کردن آنها را امکانپذیر میکند. این چیدمان محفظه معمولیترین نوع است و ممکن است ازآنجاییکه دسترسی به قسمت پشت محفظه تابلو برق لازم است ، تابلو برق، ‘تابلو برق فشار ضعیف دسترسی به عقب’ نیز نامیده شود.
انواع تابلو برق فشار ضعیف
نوع متفاوتی از تابلو برق فشار ضعیف، تابلوهای قابلدسترسی از جلو است که در آن محفظه کابل مجاور محفظه قطع کننده است و درهای محفظه کابل در قسمت جلوی تجهیزات قرار دارد. این آرایش منجر به طراحی بسیار کمعمقتری میشود که نیازی به دسترسی عقب ندارد و اجازه میدهد تا تابلو برق در کنار دیوار قرار گیرد.
تقسیمبندی گسترده تابلو برق ولتاژ ضعیف بهمنظور افزایش ایمنی ، قابلیت اطمینان و قابلیت سرویسدهی تابلو برق و جلوگیری از تماس تصادفی با اجزای تابلو برق فشار ضعیف همانند قطع کننده مدار در سلولهای مجاور هنگام انجام تعمیر و نگهداری، طراحیشده است. تقسیمبندی همچنین میتواند برخی از آسیبهای ناشی از گسل قوس را محدود کرده و خطر انتشار گسل به سایر قسمتهای تابلو را کاهش دهد.
از چمله معمول ترین انواع تابلو برق فشار ضعیف شامل موارد زیر می باشد:
۱- تابلو برق هاي Main یا اصلي
۲- تابلو برق هاي SUB یا زيردستي
۳- تابلو برق هاي DB یا دیواری رایج در اندازه هایی تقریبا کوچک
۴- تابلو برق هاي واسطه اي MARSHALING
5- تابلوهاي PLC يا DCS
۵- تابلو برق های خازني
۶- تابلو برق های کشویی
۷_ تابلو برق هاي MCC
نحوه عملکرد تابلو برق فشار ضعیف و موارد استفاده از آن
در انواع تابلو برق فشار ضعیف جریان برق از طریق محفظه تابلو برق ولتاژ پایین از طریق گذرگاه مسی باروکش نقره یا قلع جریان مییابد. بخشی از این قطع کنها، خنجرهای قطع کن را که بهصورت افقی به داخل سلولهای قطع کننده در یک قسمت تابلو سوار میشوند، متصل میکنند و از طریق خوشههای انگشتی به دو طرف خطشکنهای فیدر متصل میشوند. گذرگاه افقی (اصلی) بهصورت الکتریکی بخشهای تابلو مجاور را به یکدیگر متصل میکند.
Runbacks
“Runbacks” از قسمت بارِ هر قطع کننده فیدر بهصورت افقی به عقب بازمیگردد و از طریق محفظه باس (بدون اتصال به شیب اصلی) به محفظه کابل برای ایجاد فرودهای لبه برای اتصال به انتهای کابلهای بار ، به داخل محفظه میرود. در بیشتر انواع تابلو برق فشار ضعیف، عایق یا مقاومت دیالکتریک بین سه فاز باس از طریق یک شکاف هوای کافی تأمین میشود. در مکانهایی که ترخیص باس برای تأمین مقاومت دیالکتریک لازم کافی نیست، عایقکاری روی باس اعمال میشود (که خیلی معمول نیست).
عملکرد قطع کننده ها ی پنل برد فشار ضعیف
تابلو برق ولتاژ پایین از طریق قطع کنندههای مدار ولتاژ پایین (LV-PCB) با واحدهای سفر انتگرال، از اتصال کوتاه و اضافهبار محافظت میکند. این قطع کنندههای مدار تابلو برق فشار ضعیف معمولاً دستگاههایی هستند که از طریق درب کشیده میشوند. منظور از “از طریق درب” این است که صفحه جلوی قطع کننده مدار به همراه کنترلهای نصبشده بر روی قطع کننده بدون باز کردن سوئیچ قابلدسترسی است.
Draw-out
“Draw-out” به این معنی است که قطع کننده مدار میتواند بدون باز کردن سوئیچ بهراحتی در موقعیت آزمایشی قرار گیرد و موقعیت را قطع کند و میتواند بهطور کامل برای سرویس از سوئیچ خارج شود. قطع کنندههای ولتاژ پایین خطاهای اتصال کوتاه و اضافهبار را از طریق کنتاکت های اصلی که در هوای آزاد قرار دارند قطع میکنند. درنتیجه، چنین قطع کنندههای مدار در مقایسه با قطع کنندههای ولتاژ متوسط که معمولاً از تکنولوژی قطع کنندههای خدا استفاده میکنند بهصرفهتر و سادهترند. آنها بهعنوان قطع کننده مدار هوا (ACB) نیز شناخته میشوند.
منبع ورودی پنل برد فشار ضعیف
منبع ورودی، برق الکتریکی ورودی را به باس ورودی انتقال میدهد. تابلو برق فشار ضعیف استفادهشده در ورودی باید دارای یک دستگاه تعویض اصلی باشد. دستگاههای سوئیچ متصل به ورودی باید بتوانند جریان غیرعادی را برای مدتزمان کوتاه تحمل کنند تا به دستگاههای پاییندست اجازه کار دهند. این قسمت باید یک ترتیب بههمپیوسته با دستگاههای پاییندست داشته باشد. بهطورکلی قطع کنندههای مدار هوا ترجیحاً بهعنوان دستگاه قطع کننده استفاده میشوند.
واکنش پنل برد فشار ضعیف در برابر اضافه بار
در سیستم تابلو برق فشار ضعیف، وسایل الکتریکی در برابر اتصال کوتاه و اضافهبار توسط فیوزهای الکتریکی یا قطع کننده مدار الکتریکی محافظت میشوند. بااینحال ، اپراتور انسان در برابر خطاهایی که در داخل دستگاهها امکان رخ دادن دارند، بهاندازه کافی محافظت نمیشود. با استفاده از قطع کننده مدار ‘نشتی زمین’ میتوان بر این مشکل فائق آمد. قطع کننده مدار نشتی زمین میتواند جریان نشتی تا 100 میلیآمپر را تشخیص دهد و قادر است دستگاه را در کمتر از 100 میلیثانیه جدا کند. همین عملکرد سریع اجزای تابلو برق فشار ضعیف است که وسایل برقی شمارا در برابر صدمات برقی مصون نگه میدارد.
با توجه به کاربرد ها و موارد استفاده تابلو برق، از تابلو برق ها می توان در هر فعالیت و مکانی استفاده کرد، چرا که می توان گفت وسایل الکتریکی و نیاز به توزیع مناسب الکتریسیته با زندگی انسان ها به هم گره خورده اند. اهمیت بیشتر تابلو برق ها و استفاده ضروری از آنها در آپارتمان های بلند، برج ها، کارخانه ها و مزارع کشاورزی می باشد که از دستگاه های الکتریکی و حساس مانند الکتروموتور، پمپ، بوستر پمپ و انواع لوازم آبرسانی استفاده می کنند.
قیمت تابلو برق فشار ضعیف
انواع تابلو برق فشار ضعیف از قیمتهای مختلفی برخوردار است. ازآنجاییکه میتوان از تابلو برق فشار ضعیف در شرکتها و صنعتهای مختلف نیز استفاده کرد، نمانامهای مختلفی برای عرضه آن باهم در زمینههای مختلف رقابت میکنند. درست است که تابلو برق فشار ضعیف توان انتقال بیش از ۱۰۰۰ ولت را ندارد اما بااینحال مواد اولیه استفادهشده در ساخت بدنه و سیمهای تابلو برق فشار ضعیف در عملکرد آن تأثیر بسزایی دارد.
اگر قرار است که از این تابلو برق در خانه مسکونی با ابعادی کوچک و وسایل برقی کم استفاده کنید نباید نگران این مسائل باشید، اما اگر به دنبال استفاده از تابلو برق فشار ضعیف در کارخانه و یا شرکت خود هستید و میخواهید در طولانیمدت از تابلو برق از حداکثر توانش کار بکشید و سوئیچ آن را در حالت ON برای مدتی طولانی قرار دهید باید این عوامل را در نظر بگیرید و از نمانامهای معتبری که از مواد اولیه گرانقیمتتر و باکیفیتتر استفاده میکنند خریداری کنید.
گاهی اوقات نیز شما میخواهید از تابلو برق فشار ضعیف خود تحت شرایط خاصی استفاده کنید. بهعنوانمثال، میخواهید که در محیطی خیس و مرطوب از تابلو برق استفاده کنید، در این شرایط باید از تابلو برقهای عایقبندی شده استفاده کنید که محفظههای بیشتری برای خنک کردن خوددارند. در چنین شرایطی اجزای تابلو برق فشار ضعیف که بهطورمعمول بر روی آن نصب میشوند برای شما کافی نخواهد بود و باگذشت زمان تابلو برق شما دچار مشکل میشود. قاعدتاً هرچه شرایط نصب شما خاصتر باشد و نیازمند سانسورها و عایقبندیهای قویتر و بیشتری باشید قیمت تابلو برق فشار ضعیف شما نیز افزایش مییابد.
تابلو برق فشار متوسط
اصطلاح “فشار متوسط” معمولاً برای سیستمهای توزیع یا تابلو برق های با ولتاژ بالای 1 کیلوولت استفاده میشود و بهطورکلی حداکثر تا 52 کیلوولت، به آن برق اعمال میشود. به دلایل فنی و اقتصادی، ولتاژ سرویس شبکههای توزیع فشار متوسط بهندرت از 35 کیلوولت عبور میکند. شبکههایی که با ولتاژ 1000 ولت یا کمتر کار میکنند، تحت عنوان شبکههای توزیع ولتاژ ضعیف (LV) شناخته میشوند. اتصال یک تأسیسات الکتریکی به تابلو برق فشار متوسط (MV) همیشه به این معنی است که این تأسیسات نیروی خود را از طریق این تابلو به قسمتهای مختلف، منتقل میکند.
بسته بهاندازه آن و معیارهای خاص که عمدتاً مربوط به بارها هستند (ولتاژ موردنیاز، تعداد، توان، محل و غیره …)، مراحل نصب ممکن است نیازمند تابلو برق و منابع برق اضافی نیز باشد. مکانهای این تابلوها بهمنظور بهینهسازی بودجه اختصاص یافته به کابلهای برق MV و LV، باید با دقت انتخاب بشوند. آنها از طریق توزیع داخلی تابلو برق فشار متوسط، از منبع اصلی تأمین میشوند. استفاده از تابلو برق فشار متوسط (MV) در کارخانههایی که با دستگاههای برقی زیادی سروکار دارند دیده میشود. بهطورکلی در شرایط معمولی و شرکتهای کوچک تابلو برق فشار پایین بسیار مرسومتر است زیرا صرفهجویی آن در انرژی بالاتر است. اما تحت شرایط درست تابلو برق فشار متوسط نیز میتواند بسیار مؤثر عمل کند.
بیشتر بخوانید: تابلو برق فشار متوسط چیست؟
تابلو برق فشار قوی
به صورت کلی ژنراتور هایی با قدرت بالای 1000 ولت را فشار قوی نامند، که برای تامین برق مورد نیاز آن، از تابلو برق فشار قوی استفاده می شود. اجزاء تابلو برق فشار قوی حتما باید از کیفیت و استتاندارد های لازم بهره مند باشد تا از وقوع هر حادثه ای جاوگیری شود. معمولا از گاز SF6 برای خنک کردن سیستم قدرت الکتریکی فشار قوی استفاده می شود. با استفاده بیشتر از ژنراتورها و موتورهای ولتاژ بالا و قویتر از سال 2011 به بعد، استفاده از تابلو برق فشار قوی از اهمیت ویژه ای برخوردار شد.
در ایالاتمتحده، دستورالعمل ملی برق (NEC) و انجمن ملی تولیدکننده برق (NEMA) استانداردهایی هستند که تمام طبقهبندیهای ولتاژ را در این کشور، پوشش میدهند. سازمان استاندارد ملی آمریکا (ANSI) بر ایجاد، انتشار و استفاده از تمامی این دستورالعملهای مؤثر بر مشاغل مختلف نظارت میکند. در هر صنعتی، مقررات اجرایی باید با این استانداردها همخوانی داشته باشند.
بااینحال، با توجه به متفاوت بودن قوانین اجرایی صنعت برق در هر کشوری، در زمینه تابلو برق فشارقوی، متوسط و ضعیف میتوان دامنهای جامع برای آن تعریف کرد.
- فشار قوی – 1000 تا 4160 ولت
- فشار متوسط – 50 تا 1000 ولت
- فشار پایین – 0 تا 49 ولت
بیشتر بخوانید: تابلو برق فشار قوی چیست؟
در صورتی که تشخیص داده اید که به تابلو برق فشار ضعیف و یا هر مدل دیگری از تابلو برق نیاز دارید، گروه تلمبه موتور غرب در حوزه تهیه تابلو برق های سفارشی و نصب آنها، دارایی سابقه چند ساله درخشان می باشد و می تواند بهترین انواع تابلو برق را با کیفیت عالی و ماندگاری بالا در محافظت و برق رسانی به لوازم الکتریکی، ساختمان های مسکونی، صنعتی و مزارع کشاورزی را برای شما تولید نماید. جهت مطالعه بیشتر در رابطه با انواع تابلو برق و سفارش از مجموعه تلمبه موتور، خواطر جمع باشید.
گروه صنعتی تلمبه موتور غرب