علت روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب

پمپ‌ها یکی از اصلی‌ترین تجهیزات برای آبرسانی هستند. در استفاده از این تجهیزات ممکن است با چالش‌های مختلفی مواجه شویم که یکی از آن‌ها، روشن شدن پمپ بدون مصرف آب است. این مشکل می‌تواند باعث افزایش هزینه برق استهلاک زودهنگام قطعات و حتی خرابی کامل پمپ آب خانگی شود. بسیاری از افرادی که اقدام به خرید پمپ آب می‌کنند پس از مدتی متوجه می‌شوند که پمپ بدون هیچ مصرف آبی روشن و خاموش می‌شود. با شناخت علت روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب، می‌توانید این مشکل را به راحتی برطرف نمایید.

دلایل مهم روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب

در این ادامه دلایل اصلی این مشکل را بررسی کرده و راهکارهای رفع آن را توضیح خواهیم داد.

1. تنظیم نبودن پرشر سوئیچ

یکی از مهم‌ترین مواردی که به عنوان علت روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب شناخته می‌شود، تنظیم نادرست پرشر سوئیچ است. پرشر سوئیچ یا کلید اتوماتیک وظیفه دارد که فشار آب را در سیستم تنظیم کند و بر اساس آن پمپ را روشن یا خاموش کند. اگر پرشر سوئیچ درست تنظیم نشده باشد، ممکن است پمپ در فشارهای غیرضروری روشن شود. در برخی موارد، فشار پایین‌تر از مقدار تنظیم‌شده باعث می‌شود که پمپ بی‌دلیل روشن و خاموش شود. این اتفاق می‌تواند موجب استهلاک زیاد پمپ شود و عملکرد کلی سیستم را مختل کند. برای رفع این مشکل باید فشار پرشر سوئیچ به درستی تنظیم شود. در برخی موارد نیاز است که یک تکنسین متخصص این کار را انجام دهد تا از عملکرد صحیح سیستم اطمینان حاصل شود.

2. ورود هوا به سیستم آبرسانی

وجود هوا در سیستم آبرسانی یکی دیگر از مواردی است که به عنوان علت روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب شناخته می‌شود. اگر درون لوله‌ها حباب‌های هوا وجود داشته باشد، فشار آب به درستی تنظیم نمی‌شود و این موضوع می‌تواند باعث روشن و خاموش شدن غیرعادی پمپ شود. ورود هوا به سیستم ممکن است به دلیل نشتی در لوله‌های مکش، کاهش سطح آب در منبع ذخیره، استفاده از شیرهای نامناسب در سیستم آبرسانی، نصب نادرست اتصالات و عدم آب‌بندی صحیح باشد. برای برطرف کردن این مشکل ابتدا بررسی کنید که آیا نشتی در لوله‌ها یا مخزن ذخیره آب وجود دارد یا خیر. در صورت نیاز باید هوای جمع‌شده در لوله‌ها تخلیه شود تا فشار آب در سیستم پایدار بماند.

وجود هوا در سیستم آبرسانی، عملکرد اغلب پمپ‌ها را مختل کرده و می‌تواند مشکلاتی همچون روشن شدن بی‌دلیل پمپ را به دنبال داشته باشد.

3. نشتی در لوله‌کشی

یکی دیگر از موارد مهم در علت روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب، نشتی در لوله‌کشی است. اگر در سیستم لوله‌کشی ساختمان نشتی وجود داشته باشد، فشار آب به طور مداوم افت می‌کند. این افت فشار باعث می‌شود که پرشر سوئیچ پمپ را روشن کند؛ حتی اگر هیچ مصرف آبی در ساختمان وجود نداشته باشد. نشتی‌ها ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شوند که مهمترین آن‌ها شامل پوسیدگی و ترک‌خوردگی لوله‌ها، نصب نامناسب اتصالات و شیرآلات و فشار بیش از حد به سیستم لوله‌کشی می‌شود. برای تشخیص نشتی می‌توانید فشارسنج سیستم را بررسی کنید. اگر فشار آب بدون مصرف کاهش یابد احتمال نشتی در لوله‌ها زیاد است. در این حالت باید تمامی لوله‌ها و اتصالات بررسی شده و در صورت نیاز تعمیر یا تعویض شوند.

4. خراب شدن ست کنترل

یکی از قطعات کلیدی در سیستم پمپاژ آب، ست کنترل است که وظیفه ی تنظیم عملکرد پمپ را بر اساس فشار برعهده دارد. اگر این قطعه دچار خرابی شود یا  به درستی کار نکند، باعث می‌شود که پمپ بی‌دلیل روشن شود. علائم خرابی ست کنترل شامل موارد متعددی می‌شود که مهمترین آن‌ها این است که پمپ به طور مداوم خاموش و روشن می‌شود. علاوه بر این مساله اگر فشار آب ناپایدار است و یا پمپ در حالت روشن گیر می‌کند و خاموش نمی‌شود، می‌توانید مطمئن باشید که مشکل از ست کنترل است. در چنین شرایطی باید ست کنترل بررسی شود. در برخی موارد تنظیم مجدد این قطعه مشکل را حل می‌کند؛ اما اگر خرابی جدی باشد، لازم است که ست کنترل تعویض شود.

5. عدم تطابق توان پمپ با نیاز ساختمان

یکی دیگر از عوامل تاثیرگذاری که می‌تواند علت روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب باشد، انتخاب نادرست توان پمپ نسبت به نیاز ساختمان است. اگر پمپ آبی که خریداری شده بیش از حد قوی باشد یا ظرفیت آن کمتر از میزان نیاز باشد، سیستم به درستی کار نمی‌کند و پمپ به صورت غیرضروری روشن و خاموش خواهد شد. برای مثال در یک ساختمان چندطبقه که فشار آب بالایی نیاز دارد، استفاده از یک پمپ آب خانگی با توان کم باعث کاهش فشار شده و پرشر سوئیچ به طور مداوم پمپ را روشن می‌کند. از طرف دیگر اگر پمپ بیش‌ازحد قوی باشد احتمال افزایش فشار ناگهانی و آسیب به سیستم وجود دارد.

زمانی که نیازهای آبی یک ساختمان با توان پمپ هماهنگ نباشد، پمپ در شرایط نامناسبی قرار گرفته و ممکن است بی‌دلیل روشن شود تا بتواند نیازهای آبی را به درستی برطرف سازد.

برای جلوگیری از این مشکل باید پمپ متناسب با نیاز ساختمان انتخاب شود. مشورت با کارشناسان و بررسی مشخصات فنی پمپ قبل از خرید بسیار مهم است. برندهای معتبر اطلاعات دقیقی در مورد عملکرد و توان محصولات خود ارائه می‌دهند که می‌تواند در خرید پمپ آب مناسب کمک کند. همچنین در صورتی که پمپی که از قبل دارید، توان کافی برای رفع نیازهای ساختمان را نداشته باشد، می‌توانید ازسیستم‌هایی همچون بوستر پمپ استفاده کنید تا فشار آب تقویت شده و از روشن شدن بی‌دلیل پمپ هم جلوگیری شود.

6. عدم وجود شیر یک طرفه

یکی دیگر از موارد مهمی که به عنوان علت روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب شناخته می‌شود، نصب نشدن شیر یک‌طرفه در مسیر لوله‌کشی است. شیر یک‌طرفه قطعه‌ای حیاتی در سیستم آبرسانی است که از برگشت آب به داخل پمپ جلوگیری می‌کند. در سیستم‌هایی که شیر یک‌طرفه وجود نداشته باشد، فشار آب در لوله‌ها دچار نوسان شده و این امر باعث روشن و خاموش شدن بی‌دلیل پمپ می‌شود. درصورت عدم وجود شیر یک‌طرفه، آب پس از خاموش شدن پمپ به سمت ورودی برمی‌گردد و باعث افت فشار می‌شود. این افت فشار پرشر سوئیچ را تحریک کرده و پمپ را دوباره روشن می‌کند؛ حتی اگر هیچ مصرف آبی وجود نداشته باشد!

برای جلوگیری از این مشکل باید حتما یک شیر یک‌طرفه مناسب را در مسیر ورودی یا خروجی پمپ نصب کنید. این کار باعث می‌شود که فشار در سیستم ثابت بماند و از روشن شدن غیرضروری پمپ جلوگیری شود. همچنین در بررسی‌های دوره‌ای، سلامت این پمپ را بررسی کنید تا از عملکرد صحیح آن مطمئن شوید.

7. فرسودگی پروانه

یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در عملکرد پمپ و علت روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب، فرسودگی پروانه پمپ است. پروانه قطعه‌ای مهم در پمپ است که با چرخش خود باعث ایجاد فشار و حرکت آب در سیستم می‌شود. اگر این قطعه دچار ساییدگی یا شکستگی شود، عملکرد پمپ مختل شده و فشار به درستی تنظیم نمی‌شود. فرسودگی پروانه به طور معمول در اثر کارکرد طولانی‌مدت پمپ و ورود ذرات معلق به داخل سیستم و رسوب‌گذاری ایجاد می‌شود. اگر پروانه پمپ آسیب دیده باشد فشار خروجی کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه پمپ برای جبران این افت فشار بی‌دلیل روشن می‌شود. برای جلوگیری از این مشکل نیز پمپ باید به صورت دوره‌ای بررسی شود. در صورت مشاهده کاهش کارایی، باید پروانه را تمیز کرده یا در صورت نیاز آن را تعویض کنید.

پروانه اصلی‌ترین قطعه پمپ است و هر گونه مشکل برای آن، به معنای اختلال در عملکرد پمپ است.

8. باز بودن شیرهای آب

در برخی موارد علت روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب، باز بودن یک یا چند شیر آب در ساختمان است. حتی اگر میزان جریان آب بسیار کم باشد، این موضوع می‌تواند باعث کاهش فشار در لوله‌ها شده و در نتیجه پمپ برای جبران این افت فشار روشن شود. گاهی اوقات شیرهای آبی که به دستگاه‌های خاصی مانند ماشین لباسشویی، ظرف‌شویی یا کولر آبی متصل هستند، احتمال دارد که نشتی جزئی داشته باشند. این نشتی‌ها فشار آب را کاهش داده و باعث فعال شدن پمپ می‌شوند. همچنین حتی اگر شیرآلات درون ساختمان خراب باشند و هر چند ثانیه یک قطره آب از آن‌ها چکه کند نیز می‌توانند عملکرد پمپ را تحت تاثیر قرار دهند.

برای رفع این مشکل باید تمامی شیرهای آب را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که هیچ شیری باز یا نشتی‌دار نیست. در صورت مشاهده نشتی بهتر است شیر را تعمیر یا تعویض کنید تا از روشن شدن بی‌دلیل پمپ جلوگیری شود.

9. کیفیت پایین پمپ

کیفیت پایین قطعات و ساختار نامناسب یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند علت روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب باشد. برخی از پمپ‌های ارزان و بی‌کیفیت، سیستم کنترلی و پرشر سوئیچ ضعیفی دارند که باعث عملکرد نامنظم آن‌ها می‌شود. این پمپ‌ها ممکن است در شرایط عادی نیز بدون نیاز واقعی روشن شوند و باعث افزایش مصرف انرژی و استهلاک دستگاه شوند. از طرف دیگر باید در نظر داشته باشید که پمپ‌های بی‌کیفیت به سرعت دچار فرسودگی شده و همین موضوع هم می‌تواند عامل روشن شدن بی‌دلیل آن‌ها باشد. قطعاتی مانند پروانه و سایر اجزای اساسی پمپ‌های بی‌کیفیت، زودتر خراب می‌شوند و بدیهی است که عملکرد آن تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است هنگام خرید پمپ آب، از برندهای معتبر و مدل‌هایی با کیفیت بالا استفاده کنید. همچنین قبل از خرید، مشخصات فنی محصول را بررسی کنید و از فروشنده در مورد قابلیت‌های کنترلی پمپ سوال بپرسید. قیمت پمپ خانگی نباید تنها معیار انتخاب باشد؛ بلکه کیفیت ساخت و طول عمر آن نیز باید مدنظر قرار گیرد.

10. وجود ترک یا سوراخ در مخزن

اگر پمپ شما به یک مخزن ذخیره آب متصل باشد، وجود ترک یا سوراخ در مخزن می‌تواند باعث افت فشار و در نتیجه روشن شدن بی‌دلیل پمپ شود. این مشکل در مخازن قدیمی یا در مخازنی که در معرض نور خورشید و دمای بالا قرار دارند دیده می‌شود. وجود ترک‌های ریز در مخزن باعث خروج تدریجی آب و کاهش فشار داخل سیستم می‌شود. این کاهش فشار باعث می‌شود که پمپ برای جبران آن به طور اتوماتیک روشن شود.

مخزن آب به عملکرد صحیح پمپ کمک می‌کند؛ اما اگر مخزن دارای مشکلاتی همچون شکستگی و نشت باشد، می‌تواند باعث اختلال در عملکرد پمپ شود.

برای جلوگیری از این موضوع باید بدنه مخزن آب و جنس آن را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که بدنه آن سالم و بدون ترک باشد. در صورت مشاهده ترک یا نشتی نیز می‌توانید از چسب‌های مخصوص آب‌بندی استفاده کنید یا در صورت لزوم مخزن را تعویض کنید.

جمع بندی

روشن شدن پمپ بدون مصرف آب یکی از رایج‌ترین مشکلات در سیستم‌های آبرسانی است که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. به طور کلی علت روشن شدن پمپ آب بدون مصرف آب شامل تنظیم نبودن پرشر سوئیچ، ورود هوا به سیستم، نشتی در لوله‌کشی، خرابی ست کنترل، عدم تناسب توان پمپ، نبود شیر یک‌طرفه، فرسودگی پروانه، باز بودن شیرهای آب و کیفیت پایین پمپ و ترک‌خوردگی مخزن می‌شود. رفع این مشکلات نیازمند بررسی دقیق تمامی اجزای سیستم است.

در برخی موارد یک تنظیم ساده یا تعویض قطعه‌ای کوچک می‌تواند مشکل را برطرف کند؛ اما در شرایطی که قطعات اصلی دچار فرسودگی شده‌اند تعمیر یا تعویض پمپ ضروری خواهد بود. انتخاب صحیح پمپ و توجه به مشخصات فنی هنگام خرید آن می‌تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند و طول عمر سیستم را افزایش دهد. همچنین بازرسی‌های دوره‌ای و تعمیرات به‌موقع می‌توانند از استهلاک زودرس پمپ جلوگیری کرده و عملکرد بهینه آن را تضمین کنند.

گروه صنعتی تلمبه موتور غرب – وست پمپ

سوالات متداول

آیا ترک‌خوردگی در مخزن ذخیره آب باعث روشن شدن بی‌دلیل پمپ می‌شود؟

بله. وجود ترک‌های ریز در مخزن باعث کاهش فشار آب شده و در نتیجه پمپ برای جبران این افت فشار روشن می‌شود.

چگونه می‌توان از روشن شدن بی‌دلیل پمپ آب جلوگیری کرد؟

بررسی تنظیمات پرشر سوئیچ، اطمینان از عدم نشتی در لوله‌کشی و استفاده از پمپی با توان متناسب می‌تواند از روشن شدن بی‌دلیل جلوگیری کند.

آیا خرابی ست کنترل باعث روشن شدن مداوم پمپ می‌شود؟

بله خرابی ست کنترل می‌تواند باعث شود که پمپ نتواند فشار را به درستی تشخیص دهد و بی‌دلیل روشن شود.

نصب شیر یک‌طرفه در سیستم آبرسانی چگونه از روشن شدن پمپ بدون مصرف آب جلوگیری می‌کند؟

شیر یک‌طرفه از برگشت آب به داخل پمپ جلوگیری کرده و باعث تثبیت فشار در سیستم می‌شود.