در صنایع امروز شاید مهمترین عامل فعالیت یک کارخانه یا کارگاه جریان مداوم برق است و اهمیت بالای ساخت و نصب تابلو برق صنعتی از اینجا شروع می شود.
به دلیل در دسترس بودن همیشگی برق، شاید متوجه اهمیت آن نشوید، اما اگر جریان برق نوسان شدید پیدا کند، تمام دستگاهها و ماشینآلات برقی از کار میافتند و حتی ممکن است موتورشان بسوزد و یا آسیب ببیند. نیازی به گفتن نیست که تعمیر ماشینآلات سنگین نیازمند هزینه مالی و زمانی بالایی است و عقل حکم میکند که در همچنین شرایطی پیشگیری از فاجعه بهتر است. اینجا است که اهمیت وجود تابلو برق مشخص می شود.
تابلو برق صنعتی چیست؟
تابلو برق صنعتی، خانگی، کشاورزی و …، همگی تابلو برق هستند! تابلو برق وسیله ایی است که نیرو را بین تمام واحد های یک ساختمان و تمام تجهیزات الکتریکی یک موتورخانه، توزیع می کند. علاوه بر توزیع نیرو، تابلو برق از نوسانات شدید برق و آسیب دیدن تجهیزات، جلوگیری کرده و با تنظیمات و ایجاد دستورات اجرایی در مدار فرمان و پنل برد آن، می توانید حتی عملکرد تجهیزات، بخصوص انواع پمپ، بوستر پمپ و پکیج های برقی را کنترل کنید.
حالا اینکه می گویند تابلو برق صنعتی، دقیقا منظورشان همان تابلو برق است، اما باید توانایی توزیع نیرو و کنترل تجهیزات صنعتی را داشته باشد و همچنین مقاومت و طول عمر آن نیز بیشتر بوده و بتواند برق سه فاز را نیز پوشش دهد.
یکی از ابزارآلاتی که امروزه در زمینه جلوگیری از وارد شدن آسیب برقی استفاده میشود، تابلو برق است. موارد استفاده از تابلو برق صنعتی بسیار گسترده هستند و میتوان از یک تابلو برق صنعتی برای کنترل جریان ورودی به چند دستگاه استفاده کرد. این تابلوها همچنین با داشتن سنسور، در صورت نوسانات شدید برق، جریان ورودی به ماشینآلات را قطع میکنند تا به عمرشان افزوده شود و آسیبی بهشان نخورد. همچنین در مواقعی که استفاده زیادی از دستگاهها نیست میتوانید بهصورت دستی برق آنها را با استفاده از تابلو برق صنعتی قطع کنید تا در مصرف برق هم صرفهجویی کنید.
در ادامه میخواهیم درباره اجزای تشکیلدهنده, طراحی و ساخت و همچنین نصب و راهاندازی تابلو برق صنعتی بیشتر صحبت کنیم.
اجزای تشکیلدهنده تابلو برق صنعتی
تابلو برق صنعتی دارای اشکال و اندازههای مختلف هستند و نیاز به نصب و تنظیم اولیه بهصورت تخصصی دارند. این ماشینها با ولتاژ 600 ولت یا کمتر کار میکنند و از مدارهای قدرت تشکیلشدهاند. هدف آنها کنترل تجهیزات کارخانه و فراهم کردن یک پایگاه عملیاتی واحد برای مهندسین جهت کنترل فرآیند تولید است. بسته به نوع استفاده ، ICPها (تابلو برق صنعتی ) بهصورت پنلهای باز یا بسته در دسترس هستند.
در اینجا برخی از اجزای تشکیلدهنده تابلو برق صنعتی معمولی آورده شده است که باید با آنها آشنا باشید:
مدار قدرت
این به هر مداری اطلاق میشود که از برق برای کار کردن یکبار در تابلو برق صنعتی استفاده میکند. بسته شدن مدار باعث میشود دستگاه متصل به آن شروع به کار کند ، درحالیکه قطع مدار دستگاه را متوقف میکند.
مدار کنترل
نوع خاصی از مدار که برای کنترل مدارهای تغذیه موجود در صفحه استفاده میشود. این برای اطمینان از اتصال کوتاه برای دستگاه و کارگران استفاده میشود. این عضو درواقع قلب اجزای تشکیلدهنده تابلو برق صنعتی است.
سوئیچها
رایجترین نوع مدار تغذیه و / یا کنترل که برای کنترل شروع و توقف دستگاه متصل به ICP استفاده میشود.
بلوکهای ترمینال
این به یک بلوک عایق مدولار گفته میشود که برای اتصال یک یا چند مدار در ICP به یکدیگر استفاده میشود.
کنداکتورها
یک سوئیچ کنترلشده الکتریکی است که بهعنوان مدار برای دستگاههای دارای جریان بالا عمل میکنند.
درایوهای موتور
آنها از یک سیستم مکانیکی تشکیلشدهاند که در آنیک موتور الکتریکی گنجاندهشده است که برای هدایت ماشین یا دستگاه متصل به تابلو برق صنعتی استفاده میشود.
مبدلها
از این دستگاههای ساکن برای انتقال بارهای الکتریکی بین دو یا چند مدار استفاده میشود. این اجزا از سیمپیچهای اولیه و ثانویه استفاده میکند و منجر به انتقال نیرو بدون تغییر فرکانس جریان میشود.
دستگاههای محافظت از جریان اضافی
برای محافظت از ماشینهای متصل به تابلو برق صنعتی در برابر موجهای برق از طریق استفاده از قطع کنندههای مدار و مدارهای فیوز برقی استفاده میشود.
پنل اتصال به زمین
برای محافظت در برابر سروصدای برق و همچنین برای در امان ماندن کارگران از شوکهای الکتریکی ، صفحه اتصال به تابلو برق صنعتی در اعماق زمین و در مکانهایی که هیچ خطری در تماس افراد و حیوانات با آنها وجود ندارد ، دفن میشوند. اینیکی از مهمترین اجزای تشکیلدهنده تابلو برق صنعتی است که بههیچعنوان قابل فاکتورگیری نیست. بله شما با داشتن تجهیزات برق صنعتی و لازم لازم، یک تابلو برق صنعتی راه اندازی کنید، البته باید کاملا از آمادگی خود مطمئن باشید.
موارد استفاده از تابلو برق صنعتی
تجهیزات و ماشینآلات صنعتی برای دستیابی به اهداف مختلف فرآیندی خود نیاز به عملکردهای تعریفشده و کنترل منظم دارند. تابلو برق صنعتی این عملکردها را در داخل تجهیزات تولیدی انجام میدهند. آشنایی با موارد استفاده از تابلو برق صنعتی برای صنایع امری حیاتی است.
در سادهترین تعریف ، تابلو برق صنعتی ترکیبی از دستگاههای الکتریکی است که با استفاده از توان الکتریکی عملکردهای مختلف مکانیکی تجهیزات صنعتی یا ماشینآلات را کنترل میکنند. یک صفحه کنترل الکتریکی شامل دودسته اصلی است: ساختار پنل و اجزای الکتریکی.
ساختار پنل تابلو برق صنعتی
ساختار یک صفحه کنترل الکتریکی ترکیبی از یک محفظه و یک صفحه پشتی ، شبیه جعبه آهنی است.
محفظه پنل برد صنعتی فلزی است که اندازه آن متفاوت است و بهطورمعمول از آلومینیوم یا فولاد ضدزنگ ساخته میشود. این محفظه با توجه به موارد استفاده از تابلو برق صنعتی میتواند یک یا دو در داشته باشد. این محفظه با درجه ایمنی UL (508A معمولی ) دارای درجه IP و یا یک طبقهبندی NEMA ارائه میشود. این لیستها به کاربران کمک میکند خصوصیات زیر را داشته باشند:
- استفاده در محیط داخلی / فضای باز؛
- ضد آب / مقاومت در برابر آب؛
- ضد گردوغبار / آلودگیهای جامد؛
- رتبهبندی شرایط خطرناک؛
- درجهبندی ضد انفجار
این طبقهبندیهای مختلف باید روی صفحه فلزی چاپشده و به محفظه متصل شود تا بهراحتی شناسایی شود.
صفحه پشتی پنل برد صنعتی یک ورق فلزی است که در داخل محفظه نصبشده است و پشتیبانی ساختاری از کانالهای نصب و DIN و سیمکشی را فراهم میکند. ریلهای فلزی DIN دارای ابعاد استانداردشده هستند و یک ساختار نصب را برای دستگاههای الکتریکی فراهم میکنند. مجاری سیمکشی باعث مسیریابی و سازماندهی سیمها میشود و درعینحال به کنترل نویز الکتریکی بین دستگاههای داخل جعبه کمک میکند. بهعبارتیدیگر پنلهای پشتی به اجزای تابلو را فراهم میکنند تا با توجه به موارد استفاده از تابلو برق صنعتی آن را تنظیم کنید.
اگر تمامی این اصول بهدرستی رعایت شود و نصب و راهاندازی تابلو برق صنعتی بهصورت استاندارد انجام شود، امنیت ماشینآلات صنعتی شما در برابر نوسانات برق تضمین میشود.
طراحی و ساخت تابلو برق صنعتی
فرآیند طراحی و ساخت تابلو برق صنعتی باید همیشه با ارزیابی مشخصات ، الزامات و استانداردهای نظارتی آغاز شود. پس از ارزیابی این ملاحظات، طراحیهایی برای ترسیم پیکربندی خاص سیمکشی، مدارها، کنترلها و سایر جنبههای صفحه کنترل نهایی ایجاد میشود. طراحی خوب هم الزامات الکتریکی و هم نیازهای فیزیکی را برطرف میکند. این طراحیها باید شامل موارد زیر باشد:
- نمودار عملکردی؛
- نمودار ورودی / خروجی (ورودی / خروجی)؛
- توزیع قدرت؛
- طرحهای کابینت و صفحه پشتی؛
- لایحه مواد.
طراحی و ساخت تابلو برق صنعتی با توجه به شرایط کارخانه و تعداد دستگاههای شما ساخته میشود اما بااینحال ساخت آنها با توجه به یک سری کد استاندارد بینالمللی (همانند NEC NFPA79، و UL508) انجام میشود.
نصب و راهاندازی تابلو برق صنعتی
نصب قسمت اساسی هر پروژه است. حتی بیشترین پروژههایی که از قبل برنامهریزیشدهاند میتوانند مشکلات بیشماری را ایجاد کنند. نصب و راهاندازی تابلو برق صنعتی
با داشتن تجربه و دانش گسترده در بیشتر بخشهای صنعت، میتواند خیال شما را راحت کند و راهحلهایی برای مسائل غیرمنتظره ارائه دهد.
محیط موردنظر تا حد زیادی نوع مناسب محفظه را برای یک تابلوی کنترل صنعتی تعیین میکند. شما برای نصب و راهاندازی تابلو برق صنعتی به فضای کافی احتیاج دارید، و همچنین عاقلانه است که برای چندین مخزن برنامهریزی کنید تا در صورت نیاز به برق تجهیزات یا وسایل تست، نیاز به سیم و کابل برق اضافی را کاهش دهید.
قرار دادن یکی دیگر از ملاحظات مربوط به محفظه است. بسته به محل قرارگیری تابلو، ممکن است لازم باشد نیازهای چرخش درب کابینت را در نظر بگیرید (اگر از محفظه کابینتی دردار استفاده میشود). اگر یک صفحه کنترل در منطقهای با دمای محیط بالا قرار داشته باشد ، ممکن است به فن تهویه یا تهویه مطبوع نیاز باشد تا تابلو برق را در محدوده دمای عملیاتی ایدئال نگهدارید. اگر کنترل دما اعمال میشود، دسترسی آسان به ورودی هوا و دریچههای خروج هوا (که دسترسی و جایگزینی پالایهها را آسان میکند) ضروری است. باید فضای خالی NEC در اطراف سیمکشی برق و فاصله خالی UL در اطراف دستگاههای تولیدکننده گرما در نظر گرفته شود تا فضای کافی برای تهویه فراهم شود.
ملاحظات مربوط به فضا از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا یکی از رایجترین موارد نقض NEC شامل نصب و راهاندازی تابلو برق صنعتی بسیار کوچک یا خیلی محدود است تا فضای مناسب برای سیمکشی و خم شدن سیم را فراهم کند. همچنین در نظر گرفتن نیازهای فضایی نهتنها برای پیکربندی فعلی بلکه نیازهای احتمالی آینده نیز عاقلانه است، زیرا فضای محدود یک چالش معمول برای مقاومسازی است.
تعمیر و نگهداری تابلو برق صنعتی
تعمیر و نگهداری یکی دیگر از موارد مهم در کنترل پنلهای الکتریکی است. تسهیل در امر نگهداری، عنصری حیاتی در طراحی و ساخت تابلو برق صنعتی، زیرا باید از تابلو برقهای سفارشی مراقبت ویژه به عمل آید؛ در غیر این صورت تعمیر آن بسیار سخت و تخصصی خواهد بود.
عناصر نگهداری باید شامل موارد زیر باشد:
- سیمکشی و ترمینال باید دارای برچسب واضح باشند
- قابلیت نظارت بر وضعیت اتصالات الکتریکی مختلف فراهمشده باشد
- کنترل ذرات و گردوغبار داخل محفظه بهدفعات انجام بگیرد
- اقدامات کنترل آفات صورت بگیرد (مخصوصاً در مناطق مرطوب)
اهمیت تابلو برق صنعتی برای راه اندازی پمپ و الکتروموتور
تابلو برق الکتروموتور
همانطور که گفته شد کاربرد تابلو برق به وسایل برقی خانه محدود نمیشود و نحوه عملکرد تابلو برق الکتروموتور به آن اجازه میدهد که گزینههای متنوع زیادی برای کنترل الکتروموتور در اختیار شما قرار بگیرد. بهطورکلی کاربرد تابلو برق برای پمپ و الکتروموتور به سه دسته تقسیم میشود:
افزایش قدرت (بوست کردن)
نحوه عملکرد تابلو برق بوستر پمپ به این صورت است که جریان دی موتور پمپ را افزایش میدهد و این اجازه را به آن میدهد که سریعتر و قدرتمندتر کار کند. این بوست کردن مناسب شرایطی است که حجم غیرقابلپیشبینی از مایعات، سیالات و یا ریز جامدات وارد محدوده پمپ شده است و نیاز سریع به دفع و خروج آنها است.
البته نکته بسیار مهمی که قبل از بوست کردن پمپ خود باید در نظر داشته باشید این است که این امر از عمر دستگاه شما میکاهد و یا حتی ممکن است به موتور پمپ شما صدمه جدی وارد کند و آن را بسوزاند و یا حتی منفجر کند. درنتیجه پیش از افزایش قدرت توانمندی پمپ خود را در نظر بگیرید و میزان آمپر قابل دریافتی آن را چک کنید و تا حد امکان از این گزینه استفاده نکنید، مگر اینکه در شرایط اضطراری قرار گرفتید.
کاهش قدرت
نحوه عملکرد تابلو برق الکتروموتور بهطورکلی در جهت قابلیت کاهش دادن جریان برق ورودی به آن است. نحوه عملکرد تابلو برق بوستر پمپ در این شرایط به اینگونه است که میزان برق ورودی به موتور دستگاه شمارا کاهش میدهد تا کارکرد آن پایینتر بیاید و یا به اصطلاحی، کمدتر کار کند.
این امر بخصوص درزمانی مؤثر است که دستگاه شما در شرایط راحتی قرار دارد و نیاز ندارد که از حداکثر توان خود استفاده کند اما چون اکثر پمپ و الکتروموتورها قابلیت تشخیص میزان کارکرد موردنیاز خود را ندارند و در تمام مدت در حداکثر توان خود کار میکنند. شما میتوانید با راحتی و با استفاده از تابلو برق این انرژی ورودی را کاهش دهید تا در برق صرفهجویی کنید. بهتر است پیش از کاهش دادن جریان برق ورودی شرایط پمپ و الکتروموتور را در نظر بگیرید و در صورت امکان، با یک متخصص مشورت کنید تا میزان قدرت را زیادی پایین نیاورید و موجب انباشته شدن مایعات و سیالات نشوید.
قطع کامل برق ورودی
کارکرد اصلی تابلو برق برای وسایل خانگی قطعی کامل برق ورودی به وسایل برقی است که موجب میشود عمر این دستگاهها افزایش یابد و همچنین از حوادث احتمالی جلوگیری شود.
به همین دلایل، نحوه عملکرد تابلو برق پمپ طوری طراحیشده است که در صورت لزوم جریان برق را قطع و یا کنترل کنند تا از حوادث احتمالی همچون آتشسوزی، جلوگیری شود. اگر جریان عبوری از یکی از قطع کنندهها از حد مشخصی فراتر رود، سوئیچ بهطور خودکار مدار را قطع میکند (به حالت “خاموش” برمیگردد) و از هر چیزی فراتر از آن محافظت میکند. وقتی سوئیچ در وضعیت “روشن” باشد، جریان برق به آن خروجی میرود. اگر “خاموش” باشد، به این معنی است که یا برق اضافهشده است، یا بیشازحد جریان دارد و یا کسی بهطور دستی آن را خاموش کرده است.
تابلو برق فشارقوی چیست؟

تابلو برق فشار قوی
به صورت کلی ژنراتور هایی با قدرت بالای 1000 ولت را فشار قوی نامند، که برای تامین برق مورد نیاز آن، از تابلو برق فشار قوی استفاده می شود. اجزاء تابلو برق فشار قوی حتما باید از کیفیت و استتاندارد های لازم بهره مند باشد تا از وقوع هر حادثه ای جاوگیری شود. معمولا از گاز SF6 برای خنک کردن سیستم قدرت الکتریکی فشار قوی استفاده می شود. با استفاده بیشتر از ژنراتورها و موتورهای ولتاژ بالا و قویتر از سال 2011 به بعد، استفاده از تابلو برق فشار قوی از اهمیت ویژه ای برخوردار شد.
بااینحال، با توجه به متفاوت بودن قوانین اجرایی صنعت برق در هر کشوری، درزمینه تابلو برق فشارقوی، متوسط و ضعیف میتوان دامنهای جامع برای آن تعریف کرد.
- فشار قوی – 1000 تا 4160 ولت
- فشار متوسط – 50 تا 1000 ولت
- فشار پایین – 0 تا 49 ولت
تابلو برق فشار ضعیف چیست؟

تابلو برق فشار ضعیف
تابلو برق فشار ضعیف معمولترین تابلو برق برای استفاده در خانه و یا کارخانههای کوچک هست که نیاز چندانی به فضای باز ندارد و هزینه نصب و راهاندازی آن نیز بسیار مقرونبهصرفه است. مزیت های استفاده از تابلو برق فشار ضعیف شامل افزایش عمر، کاهش هزینههای مضاعف و حفظ کیفیت دستگاههای برقی است اما محدود به همینها نمیشود.
در انواع تابلو برق فشار ضعیف جریان برق از طریق محفظه تابلو برق ولتاژ پایین از طریق گذرگاه مسی باروکش نقره یا قلع جریان مییابد. بخشی از این قطع کنها، خنجرهای قطع کن را که بهصورت افقی به داخل سلولهای قطع کننده در یک قسمت تابلو سوار میشوند، متصل میکنند و از طریق خوشههای انگشتی به دو طرف خطشکنهای فیدر متصل میشوند. گذرگاه افقی (اصلی) بهصورت الکتریکی بخشهای تابلو مجاور را به یکدیگر متصل میکند.
تابلو برق فشار متوسط چیست؟

تابلو برق فشار متوسط
اصطلاح ” تابلو برق فشار متوسط” معمولاً برای سیستمهای توزیع یا پنل برد های با ولتاژ بالای 1 کیلو ولت استفاده میشود و بهطورکلی حداکثر تا 52 کیلو ولت، به آن برق اعمال میشود.
به دلایل فنی و اقتصادی، ولتاژ سرویس شبکههای توزیع فشار متوسط بهندرت از 35 کیلو ولت عبور میکند. شبکههایی که با ولتاژ 1000 ولت یا کمتر کار میکنند، تحت عنوان شبکههای توزیع ولتاژ ضعیف (LV) شناخته میشوند. اتصال یک تاسیسات الکتریکی به تابلو برق فشار متوسط (MV) همیشه به این معنی است که این تاسیسات نیروی خود را از طریق این تابلو به قسمتهای مختلف، منتقل میکند.
نصب تابلو برق سه فاز صنعتی

تابلو برق صنعتی
بهطورکلی، زمانی که جریان کمتر از 7.5 کیلووات باشد، از تابلو برق تک فاز استفاده میکنند و بیشتر از آن، محدوده تابلو برق سه فاز است. حتی اگر شما نیاز نصب یک تابلو برق برای واحد مسکونی خوددارید، اگر جریان بیشتر از حد مجاز است ، نصب تابلو برق ۳ فاز توصیه میشود. بهعبارتیدیگر، هنگامیکه بار از 7.5 کیلووات بیشتر است، سیمکشی برق 3 فاز در مناطق خانگی (خانهها) توصیه میشود.
در این آموزش، ما فرض میکنیم که در بخش فعلی نصب تابلو برق ۳ فاز، فقط بار تک فاز (نقاط نور، فن، تلویزیون، پریز برق، AC و غیره) را به هم متصل خواهیم کرد. بهعبارتدیگر، ما موتورهای 3 فاز را روشن نخواهیم کرد زیرا در خانههای خود چنین بارهایی (سه فاز) نداریم. اگر یکبار سه فاز در خانه شما وجود دارد هم میتوانید این کار را انجام دهید. همانطور که میدانید درصورتیکه کل بار از حد نصب سیمکشی برق تک فاز فراتر رفته باشد، باید به دلیل رعایت قوانین توزیع، سیمکشی خود را در سیستم سه فاز انجام دهید.
رویه عملی سیمکشی سه فاز صفحه توزیع و نصب تابلو برق ۳ فاز:
- اولازهمه، ولتسنج سه فاز را وصل کنید.
- MCCB (قطع کننده مدار تولیدشده) را بهعنوان کلید اصلی از سه بخش فاز ورودی به سه فاز ورودی (R ، Y ، B) وصل کنید.
- اکنون سه بار خروجی (R ، Y ، B) را از MCCB (قطع کننده مدار) به DP (دو قطب MCB ، RCD ، SP (تک قطب MCB و بار) وصل کنید.
- حالا RCD را از DP با Phase (Line) و Link Neutral Link متصل کنید. خطوط فاز خروجی باید به مدارهای فرعی و نهایی متصل شوند. همین کار را میتوان برای سیمهای خنثی انجام داد.
- سرانجام، وسایل الکتریکی را با ترمینال پیوند Earth که منجر به ایجاد الکترود زمین در سیستم اتصال به زمین میشود را وصل کنید.
- برای هر سه صفحه توزیع برای اتاقها و مناطق مختلف خانه، مراحل مشابه را دنبال کنید.
سخن آخر
عاقلانه است که در هر شرکت یا کارخانهای که با ماشینآلات سنگین برقی سروکار دارد با نصب و راهاندازی تابلو برق صنعتی از اموال برقی موجود مراقبت شود. تابلو برق صنعتی با توجه به نیاز شما طراحی میشود و از ابعاد بزرگ تا کوچک آن قابل ساخت است. گروه تلمبه موتور غرب با سالها تجربه درزمینه عرضه تابلو برق، این کار را برای شما انجام میدهد تا با خیال راحت از دستگاههای برقی خود استفاده کنید. مشاورین تلمبه موتور غرب در تمام طول هفته پاسخگوی سؤالات و نیازات شما عزیزان هستند.
در صورتی که هم اکنون در رابطه با نوع مناسب تابلو برق صنعتی برای مصارف خود شک دارید، بدون درنگ با ما تماس بگیرید تا در رابطه با بهترین تابلو برای اهداف مورد نیاز خود، شما را راهنمایی کرده و تابلوی مناسب را در مدت زمان کوتاهی تولید و در مکان مورد نظر نصب نماییم. جهت برقراری ارتباط با گروه تلمبه موتور به صفحه تماس با ما مراجعه کرده و با یکی از نمایندگی های فروش ما در تهران و همدان تماس بگیرید.
تلمبه موتور غرب ارائه دهنده کلیه تجهیزات و خدمات آبرسانی شامل انواع پمپ، الکتروموتور، تابلو برق، بوسترپمپ و دیگر تجهیزات مرتبط با بخش آبرسانی با نمایندگی های مختلف، آماده خدمت رسانی و ارسال انواع محصولات آبرسانی به تمام نقاط کشور می باشد.